Cíl práce: Rizikové chování je typické pro období adolescence a mladou dospělost, ale následky mohou přetrvávat po zbytek života – a to ve všech jeho oblastech – fyzické, psychické i sociální. Za spouštěče rizikového chování jsou považovány náročné situace, stres stejně jako pocity nedostatečně podnětného života jedince. Zcela zásadní roli proto představuje prevence. Cílem studie bylo analyzovat a popsat současný stav ve skupině vysokoškolských studentů v oblasti závislostního a rizikového sexuálního chování. Materiál a metodika: Mezi lety 2019–2022 byli studenti vysokých škol ve východních Čechách – Univerzity Hradec Králové (UHK), Univerzity Karlovy (UK), Univerzity obrany (UNOB) a Univerzity Pardubice (UPCE) osloveni a požádáni o vyplnění dotazníkového šetření zaměřeného na závislostní a rizikové sexuální chování. Na základě rešeršní strategie byly sestaveny výzkumné hypotézy, které byly následně zpracovány do tazatelských otázek. Výzkumné hypotézy byly testovány s využitím Pearsonova testu. Návratnost distribuovaného dotazníku dosáhla 84 %. Po vyřazení nevalidních odpovědí se výzkumného šetření zúčastnilo 157 respondentů – 64 % žen, 36 % mužů. Věkové rozložení studentů se pohybovalo v intervalu od 19 do 32 let. Výsledky: V oblasti problematiky návykového chování jsme posuzovali látkové a nelátkové závislosti. Z hlediska návykových látek se jednalo o otázku kouření cigaret, které uvedlo 14,6 % z celkového počtu tázaných vysokoškolských studentů. To je o 50 % méně než vídáme u běžné populace stejného věku (pod běžnou populací rozumíme skupinu oslovených osob do provedených studií zvolenou stratifikovaným náhodným výběrem na základě věku). Naopak, výrazně vyšších hodnot oproti běžné populaci ve stejném věku bylo zjištěno v případě užívání nelegálních návykových látek – marihuany, sedativ bez předpisu lékaře, kokainu či halucinogenů. V oblasti rizikového sexuálního chování se výzkum dotazoval na pohlavní styk s náhodnou známostí. Tuto zkušenost uvedl každý čtvrtý respondent. V 83,3 % bylo toto chování ovlivněno užitím návykové látky. Výzkum poukázal na fakt vysoké frekvence salutoprotektivních faktorů (např. zájem o sport uvedlo 87,9 % dotázaných). Preventivním faktorem v oblasti rizikového chování je pocit sociální opory v podobě přátel (uvedlo 74,5 % respondentů) či rodiny (uvedlo 72,6 % dotázaných). Závěr: Cílem výzkumného šetření bylo zjištění prevalence rizikového chování zaměřeného na chování závislostní a sexuálně rizi- kové mezi studenty vysokých škol a dále jeho prevence – otázka salutoprotektivních faktorů při zvýšeném stresu či uvědomělost sociální opory. U vysokoškolských studentů jsme předpokládali protektivně působící vyšší edukaci, která se ale v našem šetření neprojevila. Naopak rizikovým faktorem se ukázala zátěž vyvolaná vysokoškolským studiem a tlakem na studijní úspěšnost. Výsledky výzkumu přináší možné pohledy na nové způsoby uchopení prevence z hlediska vyšší efektivity a poukazuje na zásadní problémy ve sledovaných oblastech v české populaci vysokoškolských studentů.
Aim: Risk behaviour is typical of adolescence and young adulthood, but the consequences can persist for the rest of life – in all domains – physical, psychological, and social. Challenging situations, stress, as well as feelings of a lack of stimulation in an individual’s life are considered to be triggers for risky behaviours. Prevention therefore plays a crucial role. The aim of the study was to analyse the current situation in addictive and risky sexual behaviours in a group of university students. Material and Methods: Between 2019 and 2022, students of universities in East Bohemia – University of Hradec Králové (UHK), Charles University (UK), University of Defence (UNOB), and University of Pardubice (UPCE) – were approached and asked to complete a questionnaire survey focused on addictive and risky sexual behaviours. Based on the search strategy, research hypotheses were constructed, which were subsequently developed into interview questions. The research hypotheses were tested using Pearson’s test. The questionnaire return rate was 84%. After eliminating invalid responses, 157 participants were included in the survey – 64% female, 36% male, age range 19–32 years. Results: In the area of addictive behaviours, the focus was on substance and non-substance addictions. In terms of addictive substances, a question addressed cigarette smoking, which was reported by 14.6% of the survey participants. This is 50% less than what we see in the general population of the same age (by general population we mean the group of people approached for the surveys conducted, chosen by stratified random sampling based on age). In contrast, significantly higher rates of university students reported the use of illicit substances – marijuana, sedatives/tranquilizers without a doctor’s prescription, cocaine, or hallucinogens compared to the age-matched general population. In the area of risky sexual behaviours, a question was included about sexual intercourse with casual acquaintances. It was experienced by one in four respondents. In 83.3%, this behaviour was influenced by the use of an addictive substance. The survey pointed to the high rates of salutoprotective factors (e.g. interest in sports was reported by 87.9% of respondents). Perceived social support from friends (reported by 74.5% of respondents) or family (reported by 72.6% of respondents) is a preventive factor for risky behaviours. Conclusions: The aim of the survey was to determine the prevalence of high-risk addictive and sexual behaviours among university students and possible prevention measures. Salutoprotective factors during increased stress or awareness of social support seem to be of benefit. We assumed a protective effect of higher education, but this survey did not show it. On the contrary, the stress induced by university studies and the pressure on academic performance appeared to be a risk factor. The results of the survey provide insights into new approaches to the prevention to improve its effectiveness and point to major problems to be addressed in Czech university students.
- MeSH
- dospělí MeSH
- kouření epidemiologie MeSH
- lidé MeSH
- mladý dospělý MeSH
- návykové chování epidemiologie etiologie prevence a kontrola MeSH
- pití alkoholu na vysoké škole MeSH
- průzkumy a dotazníky MeSH
- psychotropní léky MeSH
- rizikový sex statistika a číselné údaje MeSH
- studenti * statistika a číselné údaje MeSH
- univerzity MeSH
- zdravotně rizikové chování * MeSH
- Check Tag
- dospělí MeSH
- lidé MeSH
- mladý dospělý MeSH
- mužské pohlaví MeSH
- ženské pohlaví MeSH
- Publikační typ
- práce podpořená grantem MeSH
Príspevok približuje súčasný stav rizikového a problémového správania detí a mládeže s osobitným zreteľom na ohrozenie zdravia v Slovenskej republike. Prezentuje vybrané výsledky výskumu, ktorý bol realizovaný dotazníkovou metódou u učiteľov základných a stredných škôl na Slovensku. Poukazuje na nevyhnutnosť prevencie a jej realizátorov vrátane možností pediatrov v tejto oblasti.
The paper presents the current state of risky and problem behaviour of children and youth, with a particular focus on health risks in the Slovak Republic. It presents selected results of a research which was carried out by questionnaire method among primary and secondary school teachers in Slovakia. The paper points out the necessity of prevention and its implementers, including the possibilities of paediatricians in this area.
- MeSH
- dítě MeSH
- lidé MeSH
- mladiství MeSH
- návykové chování MeSH
- pití nezletilých MeSH
- problémové chování MeSH
- průzkumy a dotazníky MeSH
- školy MeSH
- služby preventivní péče metody MeSH
- statistika jako téma MeSH
- učitelé MeSH
- zdravotně rizikové chování * klasifikace MeSH
- Check Tag
- dítě MeSH
- lidé MeSH
- mladiství MeSH
Introduction: The main objective of our research was to measure the impact on health of isolation and online education due to the Covid-19 pandemic, and particularly risk behaviours and mental health in adolescents with low socioeconomic status. Methods: We used an online questionnaire before (Q1) and after (Q2) the introduction of digital education, which was completed by a total of 212 Hungarian secondary school students. We measured the prevalence of risk behaviours and psychosomatic symptoms: subjective well-being, life satisfaction, self-esteem, sense of coherence, and changes in coping mechanisms among the students. Results: Stable smoking (p = 0.316), alcohol consumption habits (p = 0.573), and cannabis use (p = 0.607) did not change significantly between the two data sets. Psychosomatic symptoms (p = 0.111), life satisfaction (p = 0.727), self-esteem (p = 0.053) and sense of coherence (p = 0.602) also showed no significant change. However, there was an increase in the level of subjective well-being (p = 0.017) and in the proportion of those who used cognitive restructuring (p = 0.035) or problem-focused coping (p = 0.012) as coping mechanisms. Conclusion: Digital education had no negative impact on the health indicators of the students with low socioeconomic status. There were no significant changes in risk behaviours between the two surveys, while the students' mental health changed in a positive direction in several aspects.
- MeSH
- COVID-19 * psychologie MeSH
- distanční studium MeSH
- duševní zdraví statistika a číselné údaje MeSH
- korelace dat MeSH
- lidé MeSH
- mladiství MeSH
- nízký socioekonomický status MeSH
- průzkumy a dotazníky MeSH
- psychologie adolescentů MeSH
- psychosomatické poruchy epidemiologie etiologie MeSH
- sociální izolace * psychologie MeSH
- statistika jako téma MeSH
- zdravotně rizikové chování MeSH
- Check Tag
- lidé MeSH
- mladiství MeSH
- MeSH
- kardiovaskulární nemoci * prevence a kontrola MeSH
- lidé MeSH
- pohybová aktivita MeSH
- zdravá strava MeSH
- zdravotně rizikové chování * MeSH
- zdravý životní styl * MeSH
- životní styl * MeSH
- Check Tag
- lidé MeSH
- Publikační typ
- přehledy MeSH
- MeSH
- kvalita života * MeSH
- senioři MeSH
- vakcinace * MeSH
- zdravotně rizikové chování MeSH
- Check Tag
- senioři MeSH
The article deals with the problem of sexual risky behaviour of children and youth. They can be victims, but they can also engage in sexual risky behaviour (of varying severity and dangerousness). The current situation convinces us of the need for effective prevention in primary and secondary schools. The author pays special attention to the possibilities of paediatricians in this area.
Príspevok sa zaoberá problematikou sexuálne rizikového správania detí a mládeže. Môžu byť obete, ale aj sa dopúšťať sexuálne rizikového správania (rôznej závažnosti a nebezpečnosti). Súčasná situácia nás presviedča o potrebe účinnej prevencie na základných a stredných školách. Autorka venuje osobitnú pozornosť možnostiam pediatrov v tejto oblasti.
- MeSH
- chování při pití MeSH
- dítě MeSH
- energetické nápoje * analýza škodlivé účinky zákonodárství a právo MeSH
- kofein škodlivé účinky MeSH
- lidé MeSH
- mladiství MeSH
- ochrana veřejného zdraví MeSH
- sacharosa škodlivé účinky MeSH
- taurin škodlivé účinky MeSH
- zdravotně rizikové chování MeSH
- zranitelné populace MeSH
- Check Tag
- dítě MeSH
- lidé MeSH
- mladiství MeSH
- Geografické názvy
- Česká republika MeSH
- Polsko MeSH
Tento dokument vznikl na základě potřeby sjednocení postupu psychologického vyšetření před bariatrickou operací. Cennou inspirací byla doporučení vydaná Americkou společností pro bariatrickou a metabolickou chirurgii. Bariatrie neboli metabolická chirurgie přináší nesporný pozitivní efekt v léčbě obezity ve smyslu zlepšení somatických nemocí, psychických poruch a psychosociálního fungování. Zároveň vnáší do života jedince velké změny, kterým se musí dotyčný přizpůsobit. Léčba obezity chirurgickou cestou totiž vyžaduje zásadní změnu životosprávy a celoživotní spolupráci pacienta s celým terapeutickým týmem. Psychologická péče je standardní součástí celého léčebného procesu. Role psychologa není výhradně diagnostická. V indikovaných případech nabízí předoperační i pooperační psychologickou intervenci, edukaci a spolupráci při tvorbě individuálního léčebného plánu. Cílem je prohloubit motivaci pacienta k dodržování jídelních a režimových doporučení a poskytnout psychologickou podporu v případě zhoršení psychických obtíží.
This document was created based on the need to standardize the psychological examination procedure prior to bariatric surgery. A valuable inspiration was the recommendations issued by the American Society for Metabolic and Bariatric Surgery. Bariatric or metabolic surgery has an undeniable positive effect in the treatment of obesity, in terms of improving somatic diseases, psychological disorders and psychosocial functioning. At the same time, it introduces major changes in the individual's life to which he or she must adapt. The treatment of obesity by surgery requires a fundamental change in lifestyle and the lifelong cooperation of the patient with the entire therapeutic team. Psychological care is a standard part of the entire treatment process. The role of the psychologist is not exclusively diagnostic. In indicated cases, it offers preoperative and postoperative psychological intervention, education and cooperation in the development of an individual treatment plan. Its aim is to deepen the patient ́s motivation to comply with dietary and regimen recommendations and to provide psychological support in the event of worsening psychological difficulties.
- MeSH
- bariatrická chirurgie psychologie MeSH
- duševní poruchy MeSH
- lidé MeSH
- obezita * chirurgie psychologie terapie MeSH
- poruchy příjmu potravy psychologie MeSH
- předoperační vyšetření MeSH
- psychologické techniky * MeSH
- zdravotně rizikové chování MeSH
- Check Tag
- lidé MeSH
- Publikační typ
- směrnice pro lékařskou praxi MeSH