Scope, content and quality of clinical pharmacy practice guidelines: a systematic review

. 2024 Feb ; 46 (1) : 56-69. [epub] 20231122

Jazyk angličtina Země Nizozemsko Médium print-electronic

Typ dokumentu systematický přehled, časopisecké články, přehledy

Perzistentní odkaz   https://www.medvik.cz/link/pmid37991663
Odkazy

PubMed 37991663
PubMed Central PMC10830799
DOI 10.1007/s11096-023-01658-x
PII: 10.1007/s11096-023-01658-x
Knihovny.cz E-zdroje

BACKGROUND: Guidelines for pharmacy practitioners regarding various clinical pharmacy activities have been published in a number of countries. There is a need to review the guidelines and identify the scope of activities covered as a prelude to developing internationally acceptable common guidelines. AIM: To review the scope of clinical pharmacy guidelines and assess the extent to which these guidelines conform to quality standards as per the AGREE II instrument. METHOD: Medline, Embase, Guideline Central, International Pharmaceutical Abstracts, Google Scholar and Google (for grey literature) were searched for the period 2010 to January 2023. Guidelines which focused on any health care setting and any clinical pharmacy activity were included. Data were extracted and quality assessed independently by two reviewers using the English version of the AGREE II instrument. RESULTS: Thirty-eight guidelines were included, mostly originating from Australia (n = 10), Ireland (n = 8), UK (n = 7) and USA (n = 5). Areas covered included medication reconciliation, medicines optimisation, medication management and transition of care. As per the AGREE II assessment, the highest score was obtained for the scope and purpose domain and the lowest score for rigour of development, mainly due to non-consideration of literature/evidence to inform guideline development. CONCLUSION: Clinical pharmacy guidelines development processes need to focus on all quality domains and should take a systematic approach to guideline development. Guidelines need to further emphasise person-centred care and clinical communication. There is a scope to harmonise the guidelines internationally considering the diverse practices, standards and legislations across different geographies.

Zobrazit více v PubMed

Dreischulte T, van den Bemt B, Steurbaut S, et al. European Society of Clinical Pharmacy definition of the term clinical pharmacy and its relationship to pharmaceutical care: a position paper. Int J Clin Pharm. 2022;44(4):837–842. doi: 10.1007/s11096-022-01422-7. PubMed DOI PMC

Rotta I, Salgado TM, Silva ML, et al. Effectiveness of clinical pharmacy services: an overview of systematic reviews (2000–2010) Int J Clin Pharm. 2015;37(5):687–697. doi: 10.1007/s11096-015-0137-9. PubMed DOI

Ghabour M, Morris C, Wilby KJ, et al. Pharmacist prescribing training models in the United Kingdom, Australia, and Canada: Snapshot survey. Pharm Ed. 2023;23(1):100–108. doi: 10.46542/pe.2023.231.100108. DOI

Moura L, Steurbaut S, Salvesen Blix H, et al. A cross-sectional survey to map Clinical Pharmacy Education and Practice in Europe. Int J Clin Pharm. 2022;44(1):118–126. doi: 10.1007/s11096-021-01321-3. PubMed DOI

Paudyal V, Fialová D, Henman MC, et al. Pharmacists' involvement in COVID-19 vaccination across Europe: a situational analysis of current practice and policy. Int J Clin Pharm. 2021;43(4):1139–1148. doi: 10.1007/s11096-021-01301-7. PubMed DOI PMC

Paudyal V, Lowrie R, Mair FS, et al. Protocol for a pilot randomised controlled trial to evaluate integrated support from pharmacist independent prescriber and third sector worker for people experiencing homelessness: the PHOENIx community pharmacy study. Pilot Feasibility Stud. 2023;9(1):1–12. doi: 10.1186/s40814-023-01261-x. PubMed DOI PMC

Claire M, Claire A, Matthew B. The role of clinical pharmacists in general practice in England: Impact, perspectives, barriers and facilitators. Res Social Adm Pharm. 2022;18(8):3432–3437. doi: 10.1016/j.sapharm.2021.10.006. PubMed DOI

Hazen A, Sloeserwij V, Pouls B, et al. Clinical pharmacists in Dutch general practice: an integrated care model to provide optimal pharmaceutical care. Int J Clin Pharm. 2021;43(5):1155–1162. doi: 10.1007/s11096-021-01304-4. PubMed DOI PMC

Duerden M, Avery T, Payne R. Polypharmacy and medicines optimisation. Making it safe and sound. London: The King’s Fund, 2013. https://www.kingsfund.org.uk/sites/default/files/field/field_publication_file/polypharmacy-and-medicines-optimisation-kingsfund-nov13.pdf. Accessed 12 Aug 2023.

Sudeshika T, Naunton M, Deeks LS, et al. General practice pharmacists in Australia: A systematic review. PLoS ONE. 2021;16(10):e0258674. doi: 10.1371/journal.pone.0258674. PubMed DOI PMC

Chopra E, Choudhary T, Hazen A, et al. Clinical pharmacists in primary care general practices: evaluation of current workforce and their distribution. J Pharm Pol Pract. 2022;15(1):1–9. doi: 10.1186/s40545-022-00483-3. PubMed DOI PMC

Cardwell K, Smith SM, Clyne B, et al. Evaluation of the General Practice Pharmacist (GPP) intervention to optimise prescribing in Irish primary care: a non-randomised pilot study. BMJ Open. 2020;10(6):e035087. doi: 10.1136/bmjopen-2019-035087. PubMed DOI PMC

Stewart D, Whittlesea C, Dhital R, et al. Community pharmacist led medication reviews in the UK: A scoping review of the medicines use review and the new medicine service literatures. Res Social Adm Pharm. 2020;16(2):111–122. doi: 10.1016/j.sapharm.2019.04.010. PubMed DOI

Institute of Medicine (US) Committee to Advise the Public Health Service on Clinical Practice Guidelines. Clinical Practice Guidelines: Directions for a New Program. In: Field MJ, Lohr KN, editors. Washington (DC): National Academies Press (US); 1990. ISBN: 0-309-04346-8. PubMed

Nakayama T. What are “clinical practice guidelines”? J Neurol. 2007;254:2–7. doi: 10.1007/s00415-007-5001-y. DOI

Brouwers MC, Kho ME, Browman GP, et al. AGREE II: advancing guideline development, reporting and evaluation in health care. CMAJ. 2010;182(18):E839–E842. doi: 10.1503/cmaj.090449. PubMed DOI PMC

Cochrane Collaborations. Cochrane Handbook. https://training.cochrane.org/handbook. Accessed 17 Aug 2023.

Bronkhorst E, Gous AGS, Schellack N. Practice Guidelines for Clinical Pharmacists in Middle to Low Income Countries. Front Pharmacol. 2020;11:978. doi: 10.3389/fphar.2020.00978. PubMed DOI PMC

American College of Clinical Pharmacy, Welty, TE, Hilaire, ML, Frantzen, LM, et al. Guidelines for therapeutic interchange—2022. J Am Coll Clin Pharm. 2022;5(4):476–483. 10.1002/jac5.1616

Barnett NL. Guide to undertaking person-centred inpatient (ward) outpatient (clinic) and dispensary-based pharmacy consultations. Eur J Hosp Pharm. 2020;27(5):302–305. doi: 10.1136/ejhpharm-2018-001708. PubMed DOI PMC

General Pharmaceutical Council. In practice: Guidance for pharmacist prescribers. 2019 https://www.pharmacyregulation.org/sites/default/files/document/in-practice-guidance-for-pharmacist-prescribers-february-2020.pdf Accessed 08 Aug 2023.

SHPA Committee of Speciality Practice in Clinical Pharmacy Medication Reconciliation. J Pharm Pract Res. 2013;43(S2):S6–S12. doi: 10.1002/j.2055-2335.2013.tb00895.x. DOI

SHPA Committee of Speciality Practice in Clinical Pharmacy Assessment of Current Medication Management. J Pharm Pract Res. 2013;43(S2):S13–S15. doi: 10.1002/j.2055-2335.2013.tb00896.x. DOI

SHPA Committee of Speciality Practice in Clinical Pharmacy Clinical Review Therapeutic Drug Monitoring and Adverse Drug Reaction Management. J Pharm Pract Res. 2013;43(S2):S16–S19. doi: 10.1002/j.2055-2335.2013.tb00897.x. DOI

SHPA Committee of Speciality Practice in Clinical Pharmacy Medication Management Plan. J Pharm Pract Res. 2013;43(S2):S20–S22. doi: 10.1002/j.2055-2335.2013.tb00898.x. DOI

SHPA Committee of Speciality Practice in Clinical Pharmacy Providing Medicines Information. J Pharm Pract Res. 2013;43(S2):S23–S25. doi: 10.1002/j.2055-2335.2013.tb00899.x. DOI

SHPA Committee of Speciality Practice in Clinical Pharmacy Facilitating Continuity of Medication Management on Transition Between Care Settings. J J Pharm Pract Res. 2013;43(S2):S26–S28. doi: 10.1002/j.2055-2335.2013.tb00900.x. DOI

SHPA Committee of Speciality Practice in Clinical Pharmacy Participating in Interdisciplinary Care Planning. J Pharm Pract Res. 2013;43(S2):S29–S29. doi: 10.1002/j.2055-2335.2013.tb00901.x. DOI

SHPA Committee of Speciality Practice in Clinical Pharmacy Prioritising Clinical Pharmacy Services. J Pharm Pract Res. 2013;43(S2):S30–S31. doi: 10.1002/j.2055-2335.2013.tb00902.x. DOI

SHPA Committee of Speciality Practice in Clinical Pharmacy Documenting Clinical Activities. J Pharm Pract Res. 2013;43(S2):S42–S46. doi: 10.1002/j.2055-2335.2013.tb00907.x. DOI

Pharmaceutical Society of Ireland. Guidelines on the Disposal of Medicinal Products for a Retail Pharmacy Business. 2017 https://www.thepsi.ie/Libraries/Folder_Pharmacy_Practice_Guidance/01_5_Disposal_of_Medicinal_Products_for_Retail.sflb.ashx. Accessed 08 Aug 2023.

Pharmaceutical Society of Ireland. Guidelines on the Counselling and Medicine Therapy Review in the Supply of Prescribed Medicinal Products from a Retail Pharmacy Business. 2019. https://www.thepsi.ie/Libraries/Folder_Pharmacy_Practice_Guidance/01_11_Guidelines_on_Counselling_and_Medicine_Therapy_Review_in_the_Supply_of_Prescribed_Medicinal_Products.sflb.ashx. Accessed 08 Aug 2023.

Pharmaceutical Society of Ireland. Guidelines on the Keeping of Records in Respect of Medicinal Products when Conducting a Retail Pharmacy Business 2019. https://www.thepsi.ie/Libraries/Folder_Pharmacy_Practice_Guidance/1_11_Guidelines_on_the_Keeping_of_Records.sflb.ashx. Accessed 08 Aug 2023.

Pharmaceutical Society of Ireland. Guidelines on the Sale or Supply of Non-Prescription Medicinal Products from a Retail Pharmacy Business. 2018. https://www.thepsi.ie/Libraries/Folder_Pharmacy_Practice_Guidance/01_11_Guidelines_on_Non-Prescription_Medicines.sflb.ashx. Accessed 08 Aug 2023.

Pharmaceutical Society of Ireland. Guidance on the Provision of Testing Services in Pharmacies. 2019. https://www.thepsi.ie/Libraries/Folder_Pharmacy_Practice_Guidance/PPGF_02_3_Provision_of_Testing_Services_in_Pharmacies.sflb.ashx. Accessed 08 Aug 2023.

Pharmaceutical Society of Ireland. Guidance on the Delivery of Medicines Dispensed on Foot of a Prescription from a Retail Pharmacy Business. 2014 https://www.thepsi.ie/Libraries/Folder_Pharmacy_Practice_Guidance/PPGF_2_5_Delivery_of_Medicines.sflb.ashx. Accessed 08 Aug 2023.

Pharmaceutical Society of Ireland. Guidance on the Provision of Vaccination Services by Pharmacists in Retail Pharmacy Businesses. 2022. https://www.thepsi.ie/Libraries/Folder_Pharmacy_Practice_Guidance/2_4_Guidance_on_the_Provision_of_Vaccination_Services_by_Pharmacists_in_a_Retail_Pharmacy_Businesses.sflb.ashx. Accessed 08 Aug 2023.

Pharmaceutical Society of Ireland. Guidance for Pharmacists on Extemporaneous Dispensing. 2015. https://www.thepsi.ie/Libraries/Folder_Pharmacy_Practice_Guidance/02_Guidance_for_Pharmacists_on_Extemporaneous_Dispensing_V1_0.sflb.ashx. Accessed 08 Aug 2023.

Gregorová J. Methodology I: The Work on Clinical Pharmacy Department, Optimization of the Patient’s Pharmacotherapy). AMCA. 2013. https://www.coskf.cz/spolecnost/metodiky-a-koncepce. Accessed 08 Aug 2023.

Miljkovic B, Vezmar Kovacevic S, Vucicevic K, et al. The guidelines for pharmacists in primary health care. Faculty of Pharmacy, University of Belgrade and Pharmaceutical Association of Serbia. 2021. https://www.zdravlje.gov.rs/view_file.php?file_id=2268&cache=sr. Accessed 08 Aug 2023.

Clinical Pharmacy Association in Bulgaria. Section VII. Clinical pharmacist. Good pharmacy practice guidelines). 2020. https://www.bphu.bg/upload/files/Pravila_GoodPharmacyPractice-VERSION–2020.pdf. Accessed 08 Aug 2023.

National Pharmaceutical Society of Estonia. Alamaa Aas K, Entsik-Grünberg T, Israel M, et al. Community Pharmacy Services Quality Guidelines – CPSQG. 2021. http://efs.ee/wp-content/uploads/Apteegiteenuse-kvaliteedijuhis-2021.pdf. Accessed 08 Aug 2023.

The Royal Dutch Pharmacists Association (KNMP). Consultation. 2021 https://www.knmp.nl/richtlijnen/consultvoering. Accessed 08 Aug 2023.

The Royal Dutch Pharmacists Association (KNMP). Clinical medication review. 2013. https://www.knmp.nl/richtlijnen/medicatiebeoordeling. Accessed 08 Aug 2023.

The Royal Dutch Pharmacists Association (KNMP). Clinical risk management . 2016. https://www.knmp.nl/richtlijnen/medicatiebewaking. Accessed 08 Aug 2023.

CMM in Primary Care Research Team. The Patient Care Process for Delivering Comprehensive Medication Management (CMM): Optimizing Medication Use in Patient-Centered, Team-Based Care Settings. 2018. https://www.accp.com/docs/positions/misc/CMM_Care_Process.pdf. Accessed 08 Aug 2023.

Centre for Pharmacy Postgraduate Education (CPPE). Consultation skills for pharmacy practice: taking a patient-centred approach. 2019. https://www.cppe.ac.uk/programmes/l/consult-a-07. Accessed 08 Aug 2023.

Pharmaceutical Society of Australia. Dispensing Practice Guidelines. 2019 https://www.psa.org.au/wp-content/uploads/2019/06/5574-PSA-Dispensing-Practice-guidelines_FINAL.pdf. Accessed 08 Aug 2023.

Institute for Healthcare Improvement SBAR Tool: Situation-Background-Assessment-Recommendation. 2017. https://www.ihi.org/resources/Pages/Tools/SBARToolkit.aspx. Accessed 08 Aug 2023.

National Institute for Health and Care Excellence (NICE). Medicines adherence: involving patients in decisions about prescribed medicines and supporting adherence 2019 https://www.nice.org.uk/guidance/cg76. Accessed 08 Aug 2023.

Joint Commission of Pharmacy Practitioners (JCPP). Pharmacists’ Patient Care Process. 2014. https://jcpp.net/wp-content/uploads/2016/03/PatientCareProcess-with-supporting-organizations.pdf Accessed 08 Aug 2023.

National Institute for Health and Care Excellence (NICE). Managing medicines in care homes. 2014. https://www.nice.org.uk/guidance/sc1. Accessed 08 Aug 2023.

National Institute for Health and Care Excellence (NICE). Medicines optimisation: the safe and effective use of medicines to enable the best possible outcomes. 2015. https://www.nice.org.uk/guidance/ng5. Accessed 08 Aug 2023. PubMed

Royal Pharmaceutical Society. Medicines Optimisation: Helping patients to make the most of medicines. 2013 https://www.rpharms.com/Portals/0/RPS%20document%20library/Open%20access/Policy/helping-patients-make-the-most-of-their-medicines.pdf Accessed 08 Aug 2023.

Patient- Centered Primary Care Collaborative. The Patient-Centered Medical Home: Integrating Comprehensive Medication Management to Optimize Patient Outcomes Resource Guide. 2012. https://thepcc.org/sites/default/files/media/medmanagement.pdf Accessed 08 Aug 2023.

Brouwers MC, Kerkvliet K, Spithoff K. The AGREE Reporting Checklist: a tool to improve reporting of clinical practice guidelines. BMJ. 2016;352:i1152. doi: 10.1136/bmj.i1152. PubMed DOI PMC

Paudyal V, Cadogan C, Fialová D, et al. Provision of clinical pharmacy services during the COVID-19 pandemic: experiences of pharmacists from 16 European countries. Res Soc Admin Pharm. 2021;17(8):1507–1517. doi: 10.1016/j.sapharm.2020.11.017. PubMed DOI PMC

Urbańczyk K, Guntschnig S, Antoniadis V, et al. Recommendations for wider adoption of Clinical Pharmacy in Central and Eastern Europe in order to optimise pharmacotherapy and improve patient outcomes. Frontiers Pharmacol. 2023;14:1244151. doi: 10.3389/fphar.2023.1244151. PubMed DOI PMC

Hoffmann-Eßer W, Siering U, Neugebauer EA, et al. Guideline appraisal with AGREE II: online survey of the potential influence of AGREE II items on overall assessment of guideline quality and recommendation for use. BMC Health Serv Res. 2018;18(1):1–9. doi: 10.1186/s12913-018-2954-8. PubMed DOI PMC

Paudyal V, Hansford D, Cunningham S, et al. Over-the-counter prescribing and pharmacists' adoption of new medicines: diffusion of innovations. Res Soc Admin Pharm. 2013;9(3):251–262. doi: 10.1016/j.sapharm.2012.05.001. PubMed DOI

Paudyal V, Gibson Smith K, MacLure K, et al. Perceived roles and barriers in caring for the people who are homeless: a survey of UK community pharmacists. Int J Clin Pharm. 2019;15(41):215–227. doi: 10.1007/s11096-019-00789-4. PubMed DOI PMC

Paudyal V, Hansford D, Cunningham S, et al. Pharmacists’ perceived integration into practice of over-the-counter simvastatin five years post reclassification. Int J Clin Pharm. 2012;34:733–738. doi: 10.1007/s11096-012-9668-5. PubMed DOI

Najít záznam

Citační ukazatele

Nahrávání dat ...

Možnosti archivace

Nahrávání dat ...