- Publikační typ
- abstrakt z konference MeSH
The life cycle of enveloped viruses is closely linked to host-cell lipids. However, changes in lipid metabolism during infections with the tick-borne encephalitis virus (TBEV) have not been described. TBEV is a medically important orthoflavivirus, which is endemic to many parts of Europe and Asia. In the present study, we performed targeted lipidomics with HPLC-MS/MS to evaluate changes in phospholipid and sphingolipid concentrations in TBEV-infected human neuronal SK-N-SH cells. TBEV infections significantly increased phosphatidylcholine, phosphatidylinositol, and phosphatidylserine levels within 48 h post-infection (hpi). Sphingolipids were slightly increased in dihydroceramides within 24 hpi. Later, at 48 hpi, the contents of sphinganine, dihydroceramides, ceramides, glucosylceramides, and ganglioside GD3 were elevated. On the other hand, sphingosine-1-phosphate content was slightly reduced in TBEV-infected cells. Changes in sphingolipid concentrations were accompanied by suppressed expression of a majority of the genes linked to sphingolipid and glycosphingolipid metabolism. Furthermore, we found that a pharmacological inhibitor of sphingolipid synthesis, fenretinide (4-HPR), inhibited TBEV infections in SK-N-SH cells. Taken together, our results suggested that both structural and signaling functions of lipids could be affected during TBEV infections. These changes might be connected to virus propagation and/or host-cell defense.
- MeSH
- buněčné linie MeSH
- fosfolipidy * metabolismus MeSH
- interakce hostitele a patogenu MeSH
- lidé MeSH
- lipidomika MeSH
- metabolismus lipidů MeSH
- neurony * virologie metabolismus MeSH
- sfingolipidy * metabolismus MeSH
- tandemová hmotnostní spektrometrie MeSH
- viry klíšťové encefalitidy * fyziologie MeSH
- Check Tag
- lidé MeSH
- Publikační typ
- časopisecké články MeSH
Sphingolipids (SLs) are important signaling molecules and functional components of cellular membranes. Although SLs are known as crucial regulators of neural cell physiology and differentiation, modulations of SLs by environmental neurotoxicants in neural cells and their neuronal progeny have not yet been explored. In this study, we used in vitro models of differentiated neuron-like cells, which were repeatedly exposed during differentiation to model environmental toxicants, and we analyzed changes in sphingolipidome, cellular morphology and gene expression related to SL metabolism or neuronal differentiation. We compared these data with the results obtained in undifferentiated neural cells with progenitor-like features. As model polychlorinated organic pollutants, we used 2,3,7,8-tetrachlorodibenzo-p-dioxin (TCDD), 3,3'-dichlorobiphenyl (PCB11) and 2,2',4,4',5,5'-hexachlorobiphenyl (PCB153). PCB153 revealed itself as the most prominent deregulator of SL metabolism and as potent toxicant during early phases of in vitro neurogenesis. TCDD exerted only minor changes in the levels of analysed lipid species, however, it significantly changed the rate of pro-neuronal differentiation and deregulated expression of neuronal markers during neurogenesis. PCB11 acted as a potent disruptor of in vitro neurogenesis, which induced significant alterations in SL metabolism and cellular morphology in both differentiated neuron-like models (differentiated NE4C and NG108-15 cells). We identified ceramide-1-phosphate, lactosylceramides and several glycosphingolipids to be the most sensitive SL species to exposure to polychlorinated pollutants. Additionally, we identified deregulation of several genes related to SL metabolism, which may be explored in future as potential markers of developmental neurotoxicity.
- MeSH
- buněčná diferenciace účinky léků MeSH
- buněčné linie MeSH
- látky znečišťující životní prostředí toxicita MeSH
- neurogeneze účinky léků MeSH
- neurony účinky léků metabolismus MeSH
- neurotoxické syndromy etiologie genetika MeSH
- polychlorované bifenyly farmakologie toxicita MeSH
- polychlorované dibenzodioxiny toxicita MeSH
- sfingolipidy metabolismus MeSH
- zvířata MeSH
- Check Tag
- zvířata MeSH
- Publikační typ
- časopisecké články MeSH
- práce podpořená grantem MeSH
- srovnávací studie MeSH
Sphingolipids (SLs), glycosphingolipids (GSLs), and eicosanoids are bioactive lipids, which play important roles in the etiology of various diseases, including cancer. However, their content and roles in cancer cells, and in particular in the exosomes derived from tumor cells, remain insufficiently characterized. In this study, we evaluated alterations of SL and GSL levels in transformed cells and their exosomes, using comparative HPLC-MS/MS analysis of parental human bronchial epithelial cells HBEC-12KT and their derivative, benzo[a]pyrene-transformed HBEC-12KT-B1 cells with the acquired mesenchymal phenotype. We examined in parallel SL/GSL contents in the exosomes released from both cell lines. We found significant alterations of the SL/GSL profile in the transformed cell line, which corresponded well with alterations of the SL/GSL profile in exosomes derived from these cells. This suggested that a majority of SLs and GSLs were transported by exosomes in the same relative pattern as in the cells of origin. The only exceptions included decreased contents of sphingosin, sphingosin-1-phosphate, and lactosylceramide in exosomes derived from the transformed cells, as compared with the exosomes derived from the parental cell line. Importantly, we found increased levels of ceramide phosphate, globoside Gb3, and ganglioside GD3 in the exosomes derived from the transformed cells. These positive modulators of epithelial-mesenchymal transition and other pro-carcinogenic processes might thus also contribute to cancer progression in recipient cells. In addition, the transformed HBEC-12KT-B1 cells also produced increased amounts of eicosanoids, in particular prostaglandin E2. Taken together, the exosomes derived from the transformed cells with specifically upregulated SL and GSL species, and increased levels of eicosanoids, might contribute to changes within the cancer microenvironment and in recipient cells, which could in turn participate in cancer development. Future studies should address specific roles of individual SL and GSL species identified in the present study.
- MeSH
- benzopyren toxicita MeSH
- bronchy cytologie MeSH
- buněčné linie MeSH
- exozómy metabolismus MeSH
- karcinogeny toxicita MeSH
- lidé MeSH
- nádorová transformace buněk * MeSH
- respirační sliznice účinky léků metabolismus MeSH
- sfingolipidy metabolismus MeSH
- Check Tag
- lidé MeSH
- Publikační typ
- časopisecké články MeSH
The development of colon cancer, one of the most common malignancies, is accompanied with numerous lipid alterations. However, analyses of whole tumor samples may not always provide an accurate description of specific changes occurring directly in tumor epithelial cells. Here, we analyzed in detail the phospholipid (PL), lysophospholipid (lysoPL), and fatty acid (FA) profiles of purified EpCAM+ cells, isolated from tumor and adjacent non-tumor tissues of colon cancer patients. We found that a number of FAs increased significantly in isolated tumor cells, which also included a number of long polyunsaturated FAs. Higher levels of FAs were associated with increased expression of FA synthesis genes, as well as with altered expression of enzymes involved in FA elongation and desaturation, including particularly fatty acid synthase, stearoyl-CoA desaturase, fatty acid desaturase 2 and ELOVL5 fatty acid elongase 5 We identified significant changes in ratios of specific lysoPLs and corresponding PLs. A number of lysophosphatidylcholine and lysophosphatidylethanolamine species, containing long-chain and very-long chain FAs, often with high numbers of double bonds, were significantly upregulated in tumor cells. Increased de novo synthesis of very long-chain FAs, or, altered uptake or incorporation of these FAs into specific lysoPLs in tumor cells, may thus contribute to reprogramming of cellular phospholipidome and membrane alterations observed in colon cancer.
- MeSH
- adenokarcinom enzymologie genetika metabolismus MeSH
- desaturasy mastných kyselin genetika metabolismus MeSH
- elongasy mastných kyselin genetika metabolismus MeSH
- epitelové buňky enzymologie metabolismus MeSH
- fosfolipidy metabolismus MeSH
- lidé MeSH
- lipidomika MeSH
- lipogeneze MeSH
- mastné kyseliny metabolismus MeSH
- metabolismus lipidů * MeSH
- nádory tračníku enzymologie genetika metabolismus MeSH
- regulace genové exprese u nádorů * MeSH
- senioři MeSH
- stearyl-CoA-desaturasa genetika metabolismus MeSH
- syntázy mastných kyselin genetika metabolismus MeSH
- Check Tag
- lidé MeSH
- mužské pohlaví MeSH
- senioři MeSH
- ženské pohlaví MeSH
- Publikační typ
- časopisecké články MeSH
- MeSH
- adhezní molekula epiteliálních buněk metabolismus MeSH
- dospělí MeSH
- galaktosyltransferasy genetika MeSH
- kolorektální nádory metabolismus MeSH
- lidé středního věku MeSH
- lidé MeSH
- senioři nad 80 let MeSH
- senioři MeSH
- sfingolipidy metabolismus MeSH
- Check Tag
- dospělí MeSH
- lidé středního věku MeSH
- lidé MeSH
- mužské pohlaví MeSH
- senioři nad 80 let MeSH
- senioři MeSH
- ženské pohlaví MeSH
- Publikační typ
- časopisecké články MeSH
- práce podpořená grantem MeSH
Gadolinium (Gd)-based contrast agents are extensively used for magnetic resonance imaging (MRI). Liposomes are potential nanocarrier-based biocompatible platforms for development of new generations of MRI diagnostics. Liposomes with Gd-complexes (Gd-lip) co-encapsulated with thrombolytic agents can serve both for imaging and treatment of various pathological states including stroke. In this study, we evaluated nanosafety of Gd-lip containing PE-DTPA chelating Gd+3 prepared by lipid film hydration method. We detected no cytotoxicity of Gd-lip in human liver cells including cancer HepG2, progenitor (non-differentiated) HepaRG, and differentiated HepaRG cells. Furthermore, no potential side effects of Gd-lip were found using a complex system including general biomarkers of toxicity, such as induction of early response genes, oxidative, heat shock and endoplasmic reticulum stress, DNA damage responses, induction of xenobiotic metabolizing enzymes, and changes in sphingolipid metabolism in differentiated HepaRG. Moreover, Gd-lip did not show pro-inflammatory effects, as assessed in an assay based on activation of inflammasome NLRP3 in a model of human macrophages, and release of eicosanoids from HepaRG cells. In conclusion, this in vitro study indicates potential in vivo safety of Gd-lip with respect to hepatotoxicity and immunopathology caused by inflammation.
- MeSH
- diethylentriaminpentaacetát gadolinia * škodlivé účinky toxicita MeSH
- fibrinolytika MeSH
- fosfatidylethanolaminy * škodlivé účinky toxicita MeSH
- hepatocyty účinky léků MeSH
- inflamasomy MeSH
- kontrastní látky * MeSH
- kultivované buňky MeSH
- lidé MeSH
- liposomy * MeSH
- magnetická rezonanční tomografie * MeSH
- makrofágy účinky léků MeSH
- nanočástice MeSH
- nosiče léků * MeSH
- protein NLRP3 MeSH
- Check Tag
- lidé MeSH
- Publikační typ
- časopisecké články MeSH
- práce podpořená grantem MeSH
Identification of changes of phospholipid (PL) composition occurring during colorectal cancer (CRC) development may help us to better understand their roles in CRC cells. Here, we used LC-MS/MS-based PL profiling of cell lines derived from normal colon mucosa, or isolated at distinct stages of CRC development, in order to study alterations of PL species potentially linked with cell transformation. We found that a detailed evaluation of phosphatidylinositol (PI) and phosphatidylserine (PS) classes allowed us to cluster the studied epithelial cell lines according to their origin: i) cells originally derived from normal colon tissue (NCM460, FHC); ii) cell lines derived from colon adenoma or less advanced differentiating adenocarcinoma cells (AA/C1, HT-29); or, iii) cells obtained by in vitro transformation of adenoma cells and advanced colon adenocarcinoma cells (HCT-116, AA/C1/SB10, SW480, SW620). Although we tentatively identified several PS and PI species contributing to cell line clustering, full PI and PS profiles appeared to be a key to the successful cell line discrimination. In parallel, we compared PL composition of primary epithelial (EpCAM-positive) cells, isolated from tumor and adjacent non-tumor tissues of colon cancer patients, with PL profiles of cell lines derived from normal colon mucosa (NCM460) and from colon adenocarcinoma (HCT-116, SW480) cells, respectively. In general, higher total levels of all PL classes were observed in tumor cells. The overall PL profiles of the cell lines, when compared with the respective patient-derived cells, exhibited similarities. Nevertheless, there were also some notable differences in levels of individual PL species. This indicated that epithelial cell lines, derived either from normal colon tissue or from CRC cells, could be employed as models for functional lipidomic analyses of colon cells, albeit with some caution. The biological significance of the observed PL deregulation, or their potential links with specific CRC stages, deserve further investigation.
- MeSH
- analýza hlavních komponent MeSH
- epitelové buňky metabolismus patologie MeSH
- fosfolipidy metabolismus MeSH
- kolon patologie MeSH
- lidé MeSH
- lipidomika * MeSH
- nádorové buněčné linie MeSH
- nádory tračníku metabolismus patologie MeSH
- Check Tag
- lidé MeSH
- Publikační typ
- časopisecké články MeSH
- práce podpořená grantem MeSH
The development and progression of colorectal cancer (CRC), a major cause of cancer-related death in the western world, is accompanied with alterations of sphingolipid (SL) composition in colon tumors. A number of enzymes involved in the SL metabolism have been found to be deregulated in human colon tumors, in experimental rodent studies, and in human colon cancer cells in vitro. Therefore, the enzymatic pathways that modulate SL levels have received a significant attention, due to their possible contribution to CRC development, or as potential therapeutic targets. Many of these enzymes are associated with an increased sphingosine-1-phosphate/ceramide ratio, which is in turn linked with increased colon cancer cell survival, proliferation and cancer progression. Nevertheless, more attention should also be paid to the more complex SLs, including specific glycosphingolipids, such as lactosylceramides, which can be also deregulated during CRC development. In this review, we focus on the potential roles of individual SLs/SL metabolism enzymes in colon cancer, as well as on the pros and cons of employing the current in vitro models of colon cancer cells for lipidomic studies investigating the SL metabolism in CRC.
- MeSH
- alkalická ceramidasa genetika metabolismus MeSH
- ceramidy metabolismus MeSH
- fosfotransferasy s alkoholovou skupinou jako akceptorem genetika metabolismus MeSH
- kyselá ceramidasa genetika metabolismus MeSH
- laktosylceramidy metabolismus MeSH
- lidé MeSH
- lysofosfolipidy metabolismus MeSH
- metabolismus lipidů genetika MeSH
- modely nemocí na zvířatech MeSH
- nádorové buňky kultivované MeSH
- nádory tračníku enzymologie genetika patologie MeSH
- neutrální ceramidasa genetika metabolismus MeSH
- protoonkogenní proteiny c-akt genetika metabolismus MeSH
- regulace genové exprese u nádorů * MeSH
- sfingolipidy metabolismus MeSH
- sfingosin-N-acyltransferasa genetika metabolismus MeSH
- sfingosin analogy a deriváty metabolismus MeSH
- zvířata MeSH
- Check Tag
- lidé MeSH
- zvířata MeSH
- Publikační typ
- časopisecké články MeSH
- přehledy MeSH
Docosahexaenoic acid (DHA) and sodium butyrate (NaBt) exhibit a number of interactive effects on colon cancer cell growth, differentiation, or apoptosis; however, the molecular mechanisms responsible for these interactions and their impact on cellular lipidome are still not fully clear. Here, we show that both dietary agents together induce dynamic alterations of lipid metabolism, specific cellular lipid classes, and fatty acid composition. In HT-29 cell line, a model of differentiating colon carcinoma cells, NaBt supported incorporation of free DHA into non-polar lipids and their accumulation in cytoplasmic lipid droplets. DHA itself was not incorporated into sphingolipids; however, it significantly altered representation of individual ceramide (Cer) classes, in particular in combination with NaBt (DHA/NaBt). We observed altered expression of enzymes involved in Cer metabolism in cells treated with NaBt or DHA/NaBt, and exogenous Cer 16:0 was found to promote induction of apoptosis in differentiating HT-29 cells. NaBt, together with DHA, increased n-3 fatty acid synthesis and attenuated metabolism of monounsaturated fatty acids. Finally, DHA and/or NaBt altered expression of proteins involved in synthesis of fatty acids, including elongase 5, stearoyl CoA desaturase 1, or fatty acid synthase, with NaBt increasing expression of caveolin-1 and CD36 transporter, which may further promote DHA incorporation and its impact on cellular lipidome. In conclusion, our results indicate that interactions of DHA and NaBt exert complex changes in cellular lipidome, which may contribute to the alterations of colon cancer cell differentiation/apoptotic responses. The present data extend our knowledge about the nature of interactive effects of dietary fatty acids.
- MeSH
- apoptóza účinky léků MeSH
- buněčná diferenciace účinky léků MeSH
- butyráty farmakologie MeSH
- HCT116 buňky MeSH
- kyseliny dokosahexaenové farmakologie MeSH
- lidé MeSH
- membránové lipidy klasifikace metabolismus MeSH
- metabolismus lipidů účinky léků MeSH
- nádory tračníku metabolismus patologie MeSH
- Check Tag
- lidé MeSH
- Publikační typ
- časopisecké články MeSH
- práce podpořená grantem MeSH