Sex determination in the silkworm, Bombyx mori, is based on Feminizer (Fem), a W-linked Fem piRNA that triggers female development in WZ individuals, and the Z-linked Masculinizer (Masc), which initiates male development and dosage compensation in ZZ individuals. While Fem piRNA is missing in a close relative of B. mori, Masc determines sex in several representatives of distant lepidopteran lineages. We studied the molecular mechanisms of sex determination in the Mediterranean flour moth, Ephestia kuehniella (Pyralidae). We identified an E. kuehniella Masc ortholog, EkMasc, and its paralog resulting from a recent duplication, EkMascB. Both genes are located on the Z chromosome and encode a similar Masc protein that contains two conserved domains but has lost the conserved double zinc finger domain. We developed PCR-based genetic sexing and demonstrated a peak in the expression of EkMasc and EkMascB genes only in early male embryos. Simultaneous knock-down experiments of both EkMasc and EkMascB using RNAi during early embryogenesis led to a shift from male- to female-specific splicing of the E. kuehniella doublesex gene (Ekdsx), their downstream effector, in ZZ embryos and resulted in a strong female-biased sex-ratio. Our results thus confirmed the conserved role of EkMasc and/or EkMascB in masculinization. We suggest that the C-terminal proline-rich domain, we have identified in all functionally confirmed Masc proteins, in conjunction with the masculinizing domain, is important for transcriptional regulation of sex determination in Lepidoptera. The function of the Masc double zinc finger domain is still unknown, but appears to have been lost in E. kuehniella.
- MeSH
- alternativní sestřih MeSH
- duplikace genu * MeSH
- hmyzí proteiny chemie genetika MeSH
- kompenzace dávky (genetika) MeSH
- můry embryologie genetika MeSH
- orgánová specificita MeSH
- pohlavní chromozomy genetika MeSH
- procesy určující pohlaví MeSH
- proteinové domény MeSH
- stanovení celkové genové exprese MeSH
- vývojová regulace genové exprese MeSH
- zvířata MeSH
- Check Tag
- mužské pohlaví MeSH
- ženské pohlaví MeSH
- zvířata MeSH
- Publikační typ
- časopisecké články MeSH
- práce podpořená grantem MeSH
- MeSH
- analýza určování pohlaví MeSH
- hormonální substituční terapie MeSH
- kongenitální adrenální hyperplazie * diagnóza patofyziologie terapie MeSH
- lidé MeSH
- novorozenec MeSH
- pohlavní orgány MeSH
- procesy určující pohlaví MeSH
- Check Tag
- lidé MeSH
- novorozenec MeSH
- ženské pohlaví MeSH
- Publikační typ
- kazuistiky MeSH
In many species, sexual differentiation is a vital prelude to reproduction, and disruption of this process can have severe fitness effects, including sterility. It is thus interesting that genetic systems governing sexual differentiation vary among-and even within-species. To understand these systems more, we investigated a rare example of a frog with three sex chromosomes: the Western clawed frog, Xenopus tropicalis. We demonstrate that natural populations from the western and eastern edges of Ghana have a young Y chromosome, and that a male-determining factor on this Y chromosome is in a very similar genomic location as a previously known female-determining factor on the W chromosome. Nucleotide polymorphism of expressed transcripts suggests genetic degeneration on the W chromosome, emergence of a new Y chromosome from an ancestral Z chromosome, and natural co-mingling of the W, Z, and Y chromosomes in the same population. Compared to the rest of the genome, a small sex-associated portion of the sex chromosomes has a 50-fold enrichment of transcripts with male-biased expression during early gonadal differentiation. Additionally, X. tropicalis has sex-differences in the rates and genomic locations of recombination events during gametogenesis that are similar to at least two other Xenopus species, which suggests that sex differences in recombination are genus-wide. These findings are consistent with theoretical expectations associated with recombination suppression on sex chromosomes, demonstrate that several characteristics of old and established sex chromosomes (e.g., nucleotide divergence, sex biased expression) can arise well before sex chromosomes become cytogenetically distinguished, and show how these characteristics can have lingering consequences that are carried forward through sex chromosome turnovers.
- MeSH
- genetická zdatnost MeSH
- pohlavní chromozomy genetika MeSH
- procesy určující pohlaví genetika MeSH
- rekombinace genetická MeSH
- sexuální diferenciace genetika MeSH
- Xenopus genetika MeSH
- zvířata MeSH
- Check Tag
- mužské pohlaví MeSH
- ženské pohlaví MeSH
- zvířata MeSH
- Publikační typ
- časopisecké články MeSH
- práce podpořená grantem MeSH
- Research Support, N.I.H., Extramural MeSH
- Geografické názvy
- Ghana MeSH
Turtles demonstrate variability in sex determination and, hence, constitute an excellent model for the evolution of sex chromosomes. Notably, the sex determination of the freshwater turtles from the family Chelidae, a species-rich group with wide geographical distribution in the southern hemisphere, is still poorly explored. Here we documented the presence of an XX/XY sex determination system in seven species of the Australasian chelid genera Chelodina, Emydura, and Elseya by conventional (karyogram reconstruction, C-banding) and molecular cytogenetic methods (comparative genome hybridization, in situ hybridization with probes specific for GATA microsatellite motif, the rDNA loci, and the telomeric repeats). The sex chromosomes are microchromosomes in all examined species of the genus Chelodina. In contrast, the sex chromosomes are the 4th largest pair of macrochromosomes in the genera Emydura and Elseya. Their X chromosomes are submetacentric, while their Y chromosomes are metacentric. The chelid Y chromosomes contain a substantial male-specific genomic region with an accumulation of the GATA microsatellite motif, and occasionally, of the rDNA loci and telomeric repeats. Despite morphological differences between sex chromosomes, we conclude that male heterogamety was likely already present in the common ancestor of Chelodina, Emydura and Elseya in the Mesozoic period.
- MeSH
- chromozom X genetika MeSH
- chromozom Y genetika MeSH
- genom * MeSH
- karyotyp MeSH
- mikrosatelitní repetice MeSH
- molekulární evoluce * MeSH
- pohlavní chromozomy genetika MeSH
- procesy určující pohlaví MeSH
- želvy MeSH
- zvířata MeSH
- Check Tag
- mužské pohlaví MeSH
- ženské pohlaví MeSH
- zvířata MeSH
- Publikační typ
- časopisecké články MeSH
- práce podpořená grantem MeSH
Phenotypic invariance-the outcome of purifying selection-is a hallmark of biological importance. However, invariant phenotypes might be controlled by diverged genetic systems in different species. Here, we explore how an important and invariant phenotype-the development of sexually differentiated individuals-is controlled in over two dozen species in the frog family Pipidae. We uncovered evidence in different species for 1) an ancestral W chromosome that is not found in many females and is found in some males, 2) independent losses and 3) autosomal segregation of this W chromosome, 4) changes in male versus female heterogamy, and 5) substantial variation among species in recombination suppression on sex chromosomes. We further provide evidence of, and evolutionary context for, the origins of at least seven distinct systems for regulating sex determination among three closely related genera. These systems are distinct in their genomic locations, evolutionary origins, and/or male versus female heterogamy. Our findings demonstrate that the developmental control of sexual differentiation changed via loss, sidelining, and empowerment of a mechanistically influential gene, and offer insights into novel factors that impinge on the diverse evolutionary fates of sex chromosomes.
- MeSH
- biologická evoluce MeSH
- fenotyp MeSH
- genetický drift MeSH
- molekulární evoluce MeSH
- Pipidae genetika fyziologie MeSH
- pohlavní chromozomy genetika MeSH
- procesy určující pohlaví MeSH
- rekombinace genetická MeSH
- selekce (genetika) MeSH
- sexuální diferenciace MeSH
- zvířata MeSH
- Check Tag
- mužské pohlaví MeSH
- ženské pohlaví MeSH
- zvířata MeSH
- Publikační typ
- časopisecké články MeSH
- práce podpořená grantem MeSH
- Research Support, U.S. Gov't, Non-P.H.S. MeSH
Chameleons are well-known, highly distinctive lizards characterized by unique morphological and physiological traits, but their karyotypes and sex determination system have remained poorly studied. We studied karyotypes in six species of Madagascan chameleons of the genus Furcifer by classical (conventional stain, C-banding) and molecular (comparative genomic hybridization, in situ hybridization with rDNA, microsatellite, and telomeric sequences) cytogenetic approaches. In contrast to most sauropsid lineages, the chameleons of the genus Furcifer show chromosomal variability even among closely related species, with diploid chromosome numbers varying from 2n = 22 to 2n = 28. We identified female heterogamety with cytogenetically distinct Z and W sex chromosomes in all studied species. Notably, multiple neo-sex chromosomes in the form Z1Z1Z2Z2/Z1Z2W were uncovered in four species of the genus (F. bifidus, F. verrucosus, F. willsii, and previously studied F. pardalis). Phylogenetic distribution and morphology of sex chromosomes suggest that multiple sex chromosomes, which are generally very rare among vertebrates with female heterogamety, possibly evolved several times within the genus Furcifer. Although acrodontan lizards (chameleons and dragon lizards) demonstrate otherwise notable variability in sex determination, it seems that female heterogamety with differentiated sex chromosomes remained stable in the chameleons of the genus Furcifer for about 30 million years.
- MeSH
- fylogeneze * MeSH
- ještěři klasifikace genetika MeSH
- karyotyp * MeSH
- molekulární evoluce * MeSH
- pohlavní chromozomy * MeSH
- procesy určující pohlaví * MeSH
- zvířata MeSH
- Check Tag
- mužské pohlaví MeSH
- ženské pohlaví MeSH
- zvířata MeSH
- Publikační typ
- časopisecké články MeSH
- práce podpořená grantem MeSH
Homologous and differentiated ZZ/ZW sex chromosomes (or derived multiple neo-sex chromosomes) were often described in caenophidian snakes, but sex chromosomes were unknown until recently in non-caenophidian snakes. Previous studies revealed that two species of boas (Boa imperator, B. constrictor) and one species of python (Python bivittatus) independently evolved XX/XY sex chromosomes. In addition, heteromorphic ZZ/ZW sex chromosomes were recently revealed in the Madagascar boa (Acrantophis sp. cf. dumerili) and putatively also in the blind snake Myriopholis macrorhyncha. Since the evolution of sex chromosomes in non-caenophidian snakes seems to be more complex than previously thought, we examined ten species of pythons and boas representing the families Boidae, Calabariidae, Candoiidae, Charinidae, Pythonidae, and Sanziniidae by conventional and molecular cytogenetic methods, aiming to reveal their sex chromosomes. Our results show that all examined species do not possess sex-specific differences in their genomes detectable by the applied cytogenetic methods, indicating the presence of poorly differentiated sex chromosomes or even the absence of sex chromosomes. Interestingly, fluorescence in situ hybridization with telomeric repeats revealed extensive distribution of interstitial telomeric repeats in eight species, which are likely a consequence of intra-chromosomal rearrangements.
- MeSH
- Boidae genetika MeSH
- genom genetika MeSH
- genová přestavba MeSH
- hybridizace in situ fluorescenční MeSH
- karyotypizace MeSH
- molekulární evoluce * MeSH
- pohlavní chromozomy genetika MeSH
- procesy určující pohlaví genetika MeSH
- telomery genetika MeSH
- zvířata MeSH
- Check Tag
- mužské pohlaví MeSH
- ženské pohlaví MeSH
- zvířata MeSH
- Publikační typ
- časopisecké články MeSH
- práce podpořená grantem MeSH
Amniotes possess variability in sex determination, ranging from environmental sex determination to genotypic sex determination with differentiated sex chromosomes. Differentiated sex chromosomes have emerged independently several times. Their noteworthy convergent characteristic is the evolutionary stability, documented among amniotes in mammals, birds, and some lineages of lizards, snakes and turtles. Combining the analysis of multiple partial transcriptomes with the comparison of copy gene numbers between male and female genomes, we uncovered partial gene content of the highly differentiated ZZ/ZW sex chromosomes in the gecko genus Paroedura. The differentiated ZZ/ZW sex chromosomes of these geckos share genes with the part of the chicken chromosome 4 homologous with the XX/XY sex chromosomes of viviparous mammals and the ZZ/ZW sex chromosomes of lacertid lizards, as well as with the chicken chromosome 15, homologous with the XX/XY sex chromosomes of iguanas and ZZ/ZW sex chromosomes of softshell turtles. Along with other analogous cases, this finding reinforces the observation that particular chromosomes are repeatedly coopted for the function of sex chromosomes in amniotes. Notably, according to the phylogenetic distribution, the subclade of the genus Paroedura represents a rare case of the reversal of the for a considerable evolutionary time highly differentiated ZZ/ZW sex chromosomes back to poorly differentiated state.
- MeSH
- biologická evoluce * MeSH
- fylogeneze MeSH
- ještěři genetika MeSH
- kur domácí genetika MeSH
- mapování chromozomů MeSH
- pohlavní chromozomy genetika MeSH
- procesy určující pohlaví MeSH
- savci genetika MeSH
- transkriptom genetika MeSH
- želvy genetika MeSH
- zvířata MeSH
- Check Tag
- mužské pohlaví MeSH
- ženské pohlaví MeSH
- zvířata MeSH
- Publikační typ
- časopisecké články MeSH
- práce podpořená grantem MeSH
BACKGROUND: Phlebotomine sand flies (Diptera, Nematocera) are important vectors of several pathogens, including Leishmania parasites, causing serious diseases of humans and dogs. Despite their importance as disease vectors, most aspects of sand fly biology remain unknown including the molecular basis of their reproduction and sex determination, aspects also relevant for the development of novel vector control strategies. RESULTS: Using comparative genomics/transcriptomics data mining and transcriptional profiling, we identified the sex determining genes in phlebotomine sand flies and proposed the first model for the sex determination cascade of these insects. For all the genes identified, we produced manually curated gene models, developmental gene expression profile and performed evolutionary molecular analysis. We identified and characterized, for the first time in a Nematocera species, the transformer (tra) homolog which exhibits both conserved and novel features. The analysis of the tra locus in sand flies and its expression pattern suggest that this gene is able to autoregulate its own splicing, as observed in the fruit fly Ceratitis capitata and several other insect species. CONCLUSIONS: Our results permit to fill the gap about sex determination in sand flies, contribute to a better understanding of this developmental pathway in Nematocera and open the way for the identification of sex determining orthologs in other species of this important Diptera sub-order. Furthermore, the sex determination genes identified in our work also provide the opportunity of future biotechnological applications to control natural population of sand flies, reducing their impact on public health.
- MeSH
- alternativní sestřih MeSH
- data mining MeSH
- fylogeneze MeSH
- genomika MeSH
- hmyzí proteiny chemie genetika MeSH
- messenger RNA genetika MeSH
- molekulární evoluce * MeSH
- procesy určující pohlaví genetika MeSH
- Psychodidae genetika MeSH
- sekvence aminokyselin MeSH
- selekce (genetika) MeSH
- stanovení celkové genové exprese MeSH
- vývojová regulace genové exprese MeSH
- zvířata MeSH
- Check Tag
- mužské pohlaví MeSH
- ženské pohlaví MeSH
- zvířata MeSH
- Publikační typ
- časopisecké články MeSH