BACKGROUND: Lithium (Li) remains the treatment of choice for bipolar disorders (BP). Its mood-stabilizing effects help reduce the long-term burden of mania, depression and suicide risk in patients with BP. It also has been shown to have beneficial effects on disease-associated conditions, including sleep and cardiovascular disorders. However, the individual responses to Li treatment vary within and between diagnostic subtypes of BP (e.g. BP-I and BP-II) according to the clinical presentation. Moreover, long-term Li treatment has been linked to adverse side-effects that are a cause of concern and non-adherence, including the risk of developing chronic medical conditions such as thyroid and renal disease. In recent years, studies by the Consortium on Lithium Genetics (ConLiGen) have uncovered a number of genetic factors that contribute to the variability in Li treatment response in patients with BP. Here, we leveraged the ConLiGen cohort (N = 2064) to investigate the genetic basis of Li effects in BP. For this, we studied how Li response and linked genes associate with the psychiatric symptoms and polygenic load for medical comorbidities, placing particular emphasis on identifying differences between BP-I and BP-II. RESULTS: We found that clinical response to Li treatment, measured with the Alda scale, was associated with a diminished burden of mania, depression, substance and alcohol abuse, psychosis and suicidal ideation in patients with BP-I and, in patients with BP-II, of depression only. Our genetic analyses showed that a stronger clinical response to Li was modestly related to lower polygenic load for diabetes and hypertension in BP-I but not BP-II. Moreover, our results suggested that a number of genes that have been previously linked to Li response variability in BP differentially relate to the psychiatric symptomatology, particularly to the numbers of manic and depressive episodes, and to the polygenic load for comorbid conditions, including diabetes, hypertension and hypothyroidism. CONCLUSIONS: Taken together, our findings suggest that the effects of Li on symptomatology and comorbidity in BP are partially modulated by common genetic factors, with differential effects between BP-I and BP-II.
- Publikační typ
- časopisecké články MeSH
Lithium is the gold standard treatment for bipolar disorder (BD). However, its mechanism of action is incompletely understood, and prediction of treatment outcomes is limited. In our previous multi-omics study of the Pharmacogenomics of Bipolar Disorder (PGBD) sample combining transcriptomic and genomic data, we found that focal adhesion, the extracellular matrix (ECM), and PI3K-Akt signaling networks were associated with response to lithium. In this study, we replicated the results of our previous study using network propagation methods in a genome-wide association study of an independent sample of 2039 patients from the International Consortium on Lithium Genetics (ConLiGen) study. We identified functional enrichment in focal adhesion and PI3K-Akt pathways, but we did not find an association with the ECM pathway. Our results suggest that deficits in the neuronal growth cone and PI3K-Akt signaling, but not in ECM proteins, may influence response to lithium in BD.
- MeSH
- bipolární porucha * farmakoterapie genetika MeSH
- celogenomová asociační studie MeSH
- fokální adheze MeSH
- fosfatidylinositol-3-kinasy genetika MeSH
- lidé MeSH
- lithium * farmakologie terapeutické užití MeSH
- multiomika MeSH
- protoonkogenní proteiny c-akt genetika MeSH
- Check Tag
- lidé MeSH
- Publikační typ
- časopisecké články MeSH
Lithium is regarded as the first-line treatment for bipolar disorder (BD), a severe and disabling mental health disorder that affects about 1% of the population worldwide. Nevertheless, lithium is not consistently effective, with only 30% of patients showing a favorable response to treatment. To provide personalized treatment options for bipolar patients, it is essential to identify prediction biomarkers such as polygenic scores. In this study, we developed a polygenic score for lithium treatment response (Li+PGS) in patients with BD. To gain further insights into lithium's possible molecular mechanism of action, we performed a genome-wide gene-based analysis. Using polygenic score modeling, via methods incorporating Bayesian regression and continuous shrinkage priors, Li+PGS was developed in the International Consortium of Lithium Genetics cohort (ConLi+Gen: N = 2367) and replicated in the combined PsyCourse (N = 89) and BipoLife (N = 102) studies. The associations of Li+PGS and lithium treatment response - defined in a continuous ALDA scale and a categorical outcome (good response vs. poor response) were tested using regression models, each adjusted for the covariates: age, sex, and the first four genetic principal components. Statistical significance was determined at P < 0.05. Li+PGS was positively associated with lithium treatment response in the ConLi+Gen cohort, in both the categorical (P = 9.8 × 10-12, R2 = 1.9%) and continuous (P = 6.4 × 10-9, R2 = 2.6%) outcomes. Compared to bipolar patients in the 1st decile of the risk distribution, individuals in the 10th decile had 3.47-fold (95%CI: 2.22-5.47) higher odds of responding favorably to lithium. The results were replicated in the independent cohorts for the categorical treatment outcome (P = 3.9 × 10-4, R2 = 0.9%), but not for the continuous outcome (P = 0.13). Gene-based analyses revealed 36 candidate genes that are enriched in biological pathways controlled by glutamate and acetylcholine. Li+PGS may be useful in the development of pharmacogenomic testing strategies by enabling a classification of bipolar patients according to their response to treatment.
- MeSH
- acetylcholin metabolismus MeSH
- antimanika terapeutické užití farmakologie MeSH
- Bayesova věta MeSH
- bipolární porucha * farmakoterapie genetika MeSH
- celogenomová asociační studie metody MeSH
- dospělí MeSH
- jednonukleotidový polymorfismus genetika MeSH
- kohortové studie MeSH
- kyselina glutamová metabolismus MeSH
- lidé středního věku MeSH
- lidé MeSH
- lithium * terapeutické užití farmakologie MeSH
- multifaktoriální dědičnost * genetika MeSH
- sloučeniny lithia terapeutické užití farmakologie MeSH
- výsledek terapie MeSH
- Check Tag
- dospělí MeSH
- lidé středního věku MeSH
- lidé MeSH
- mužské pohlaví MeSH
- ženské pohlaví MeSH
- Publikační typ
- časopisecké články MeSH
- práce podpořená grantem MeSH
Lithium is the gold standard therapy for Bipolar Disorder (BD) but its effectiveness differs widely between individuals. The molecular mechanisms underlying treatment response heterogeneity are not well understood, and personalized treatment in BD remains elusive. Genetic analyses of the lithium treatment response phenotype may generate novel molecular insights into lithium's therapeutic mechanisms and lead to testable hypotheses to improve BD management and outcomes. We used fixed effect meta-analysis techniques to develop meta-analytic polygenic risk scores (MET-PRS) from combinations of highly correlated psychiatric traits, namely schizophrenia (SCZ), major depression (MD) and bipolar disorder (BD). We compared the effects of cross-disorder MET-PRS and single genetic trait PRS on lithium response. For the PRS analyses, we included clinical data on lithium treatment response and genetic information for n = 2283 BD cases from the International Consortium on Lithium Genetics (ConLi+Gen; www.ConLiGen.org ). Higher SCZ and MD PRSs were associated with poorer lithium treatment response whereas BD-PRS had no association with treatment outcome. The combined MET2-PRS comprising of SCZ and MD variants (MET2-PRS) and a model using SCZ and MD-PRS sequentially improved response prediction, compared to single-disorder PRS or to a combined score using all three traits (MET3-PRS). Patients in the highest decile for MET2-PRS loading had 2.5 times higher odds of being classified as poor responders than patients with the lowest decile MET2-PRS scores. An exploratory functional pathway analysis of top MET2-PRS variants was conducted. Findings may inform the development of future testing strategies for personalized lithium prescribing in BD.
- MeSH
- bipolární porucha * farmakoterapie genetika MeSH
- deprese MeSH
- depresivní porucha unipolární * farmakoterapie genetika MeSH
- genetická predispozice k nemoci MeSH
- lidé MeSH
- lithium terapeutické užití MeSH
- multifaktoriální dědičnost MeSH
- rizikové faktory MeSH
- schizofrenie * farmakoterapie genetika MeSH
- Check Tag
- lidé MeSH
- Publikační typ
- časopisecké články MeSH
- metaanalýza MeSH
- práce podpořená grantem MeSH
Response to lithium varies widely between individuals with bipolar disorder (BD). Polygenic risk scores (PRSs) can uncover pharmacogenomics effects and may help predict drug response. Patients (N = 2,510) with BD were assessed for long-term lithium response in the Consortium on Lithium Genetics using the Retrospective Criteria of Long-Term Treatment Response in Research Subjects with Bipolar Disorder score. PRSs for attention-deficit/hyperactivity disorder (ADHD), major depressive disorder (MDD), and schizophrenia (SCZ) were computed using lassosum and in a model including all three PRSs and other covariates, and the PRS of ADHD (β = -0.14; 95% confidence interval [CI]: -0.24 to -0.03; p value = 0.010) and MDD (β = -0.16; 95% CI: -0.27 to -0.04; p value = 0.005) predicted worse quantitative lithium response. A higher SCZ PRS was associated with higher rates of medication nonadherence (OR = 1.61; 95% CI: 1.34-1.93; p value = 2e-7). This study indicates that genetic risk for ADHD and depression may influence lithium treatment response. Interestingly, a higher SCZ PRS was associated with poor adherence, which can negatively impact treatment response. Incorporating genetic risk of ADHD, depression, and SCZ in combination with clinical risk may lead to better clinical care for patients with BD.
- Publikační typ
- časopisecké články MeSH
Bipolar affective disorder (BD) is a severe psychiatric illness, for which lithium (Li) is the gold standard for acute and maintenance therapies. The therapeutic response to Li in BD is heterogeneous and reliable biomarkers allowing patients stratification are still needed. A GWAS performed by the International Consortium on Lithium Genetics (ConLiGen) has recently identified genetic markers associated with treatment responses to Li in the human leukocyte antigens (HLA) region. To better understand the molecular mechanisms underlying this association, we have genetically imputed the classical alleles of the HLA region in the European patients of the ConLiGen cohort. We found our best signal for amino-acid variants belonging to the HLA-DRB1*11:01 classical allele, associated with a better response to Li (p < 1 × 10-3; FDR < 0.09 in the recessive model). Alanine or Leucine at position 74 of the HLA-DRB1 heavy chain was associated with a good response while Arginine or Glutamic acid with a poor response. As these variants have been implicated in common inflammatory/autoimmune processes, our findings strongly suggest that HLA-mediated low inflammatory background may contribute to the efficient response to Li in BD patients, while an inflammatory status overriding Li anti-inflammatory properties would favor a weak response.
- MeSH
- alely MeSH
- bipolární porucha farmakoterapie genetika MeSH
- dospělí MeSH
- farmakogenetika MeSH
- frekvence genu MeSH
- genetická predispozice k nemoci * MeSH
- genetická variace MeSH
- genotyp MeSH
- haplotypy MeSH
- HLA-DQ beta řetězec genetika MeSH
- HLA-DRB1 řetězec genetika MeSH
- lidé středního věku MeSH
- lidé MeSH
- lithium terapeutické užití MeSH
- výsledek terapie MeSH
- Check Tag
- dospělí MeSH
- lidé středního věku MeSH
- lidé MeSH
- mužské pohlaví MeSH
- ženské pohlaví MeSH
- Publikační typ
- časopisecké články MeSH
- práce podpořená grantem MeSH
Lithium is a first-line medication for bipolar disorder (BD), but only one in three patients respond optimally to the drug. Since evidence shows a strong clinical and genetic overlap between depression and bipolar disorder, we investigated whether a polygenic susceptibility to major depression is associated with response to lithium treatment in patients with BD. Weighted polygenic scores (PGSs) were computed for major depression (MD) at different GWAS p value thresholds using genetic data obtained from 2586 bipolar patients who received lithium treatment and took part in the Consortium on Lithium Genetics (ConLi+Gen) study. Summary statistics from genome-wide association studies in MD (135,458 cases and 344,901 controls) from the Psychiatric Genomics Consortium (PGC) were used for PGS weighting. Response to lithium treatment was defined by continuous scores and categorical outcome (responders versus non-responders) using measurements on the Alda scale. Associations between PGSs of MD and lithium treatment response were assessed using a linear and binary logistic regression modeling for the continuous and categorical outcomes, respectively. The analysis was performed for the entire cohort, and for European and Asian sub-samples. The PGSs for MD were significantly associated with lithium treatment response in multi-ethnic, European or Asian populations, at various p value thresholds. Bipolar patients with a low polygenic load for MD were more likely to respond well to lithium, compared to those patients with high polygenic load [lowest vs highest PGS quartiles, multi-ethnic sample: OR = 1.54 (95% CI: 1.18-2.01) and European sample: OR = 1.75 (95% CI: 1.30-2.36)]. While our analysis in the Asian sample found equivalent effect size in the same direction: OR = 1.71 (95% CI: 0.61-4.90), this was not statistically significant. Using PGS decile comparison, we found a similar trend of association between a high genetic loading for MD and lower response to lithium. Our findings underscore the genetic contribution to lithium response in BD and support the emerging concept of a lithium-responsive biotype in BD.
- MeSH
- bipolární porucha * farmakoterapie genetika MeSH
- celogenomová asociační studie MeSH
- deprese MeSH
- depresivní porucha unipolární * farmakoterapie genetika MeSH
- lidé MeSH
- lithium terapeutické užití MeSH
- Check Tag
- lidé MeSH
- Publikační typ
- časopisecké články MeSH
- práce podpořená grantem MeSH
- Research Support, N.I.H., Extramural MeSH
- Research Support, N.I.H., Intramural MeSH
Predicting lithium response (LiR) in bipolar disorder (BD) may inform treatment planning, but phenotypic heterogeneity complicates discovery of genomic markers. We hypothesized that patients with "exemplary phenotypes"-those whose clinical features are reliably associated with LiR and non-response (LiNR)-are more genetically separable than those with less exemplary phenotypes. Using clinical data collected from people with BD (n = 1266 across 7 centers; 34.7% responders), we computed a "clinical exemplar score," which measures the degree to which a subject's clinical phenotype is reliably predictive of LiR/LiNR. For patients whose genotypes were available (n = 321), we evaluated whether a subgroup of responders/non-responders with the top 25% of clinical exemplar scores (the "best clinical exemplars") were more accurately classified based on genetic data, compared to a subgroup with the lowest 25% of clinical exemplar scores (the "poor clinical exemplars"). On average, the best clinical exemplars of LiR had a later illness onset, completely episodic clinical course, absence of rapid cycling and psychosis, and few psychiatric comorbidities. The best clinical exemplars of LiR and LiNR were genetically separable with an area under the receiver operating characteristic curve of 0.88 (IQR [0.83, 0.98]), compared to 0.66 [0.61, 0.80] (p = 0.0032) among poor clinical exemplars. Variants in the Alzheimer's amyloid-secretase pathway, along with G-protein-coupled receptor, muscarinic acetylcholine, and histamine H1R signaling pathways were informative predictors. This study must be replicated on larger samples and extended to predict response to other mood stabilizers.
OBJECTIVES: Bipolar disorder (BD) with early disease onset is associated with an unfavorable clinical outcome and constitutes a clinically and biologically homogenous subgroup within the heterogeneous BD spectrum. Previous studies have found an accumulation of early age at onset (AAO) in BD families and have therefore hypothesized that there is a larger genetic contribution to the early-onset cases than to late onset BD. To investigate the genetic background of this subphenotype, we evaluated whether an increased polygenic burden of BD- and schizophrenia (SCZ)-associated risk variants is associated with an earlier AAO in BD patients. METHODS: A total of 1995 BD type 1 patients from the Consortium of Lithium Genetics (ConLiGen), PsyCourse and Bonn-Mannheim samples were genotyped and their BD and SCZ polygenic risk scores (PRSs) were calculated using the summary statistics of the Psychiatric Genomics Consortium as a training data set. AAO was either separated into onset groups of clinical interest (childhood and adolescence [≤18 years] vs adulthood [>18 years]) or considered as a continuous measure. The associations between BD- and SCZ-PRSs and AAO were evaluated with regression models. RESULTS: BD- and SCZ-PRSs were not significantly associated with age at disease onset. Results remained the same when analyses were stratified by site of recruitment. CONCLUSIONS: The current study is the largest conducted so far to investigate the association between the cumulative BD and SCZ polygenic risk and AAO in BD patients. The reported negative results suggest that such a polygenic influence, if there is any, is not large, and highlight the importance of conducting further, larger scale studies to obtain more information on the genetic architecture of this clinically relevant phenotype.
- MeSH
- bipolární porucha genetika MeSH
- dítě MeSH
- dospělí MeSH
- fenotyp MeSH
- lidé středního věku MeSH
- lidé MeSH
- mladiství MeSH
- multifaktoriální dědičnost MeSH
- schizofrenie genetika MeSH
- věkové faktory MeSH
- Check Tag
- dítě MeSH
- dospělí MeSH
- lidé středního věku MeSH
- lidé MeSH
- mladiství MeSH
- mužské pohlaví MeSH
- ženské pohlaví MeSH
- Publikační typ
- časopisecké články MeSH
- multicentrická studie MeSH
- práce podpořená grantem MeSH