Kontext: V posledních několika desetiletích prodělala léčba srdečního selhání skok dopředu, zvláště v oblasti přístrojové léčby; výsledkem bylo snížení zátěže srdečním selháním a úmrtnosti na toto onemocnění. Nicméně u srdečního selhání se sníženou ejekční frakcí lze o zahájení přístrojové léčby uvažovat až po selhání maximální farmakoterapie podle doporučených postupů (guidelines). Z rozvíjejících se zemí je k dispozici omezené množství údajů o adherenci k doporučeným postupům pro diagnostiku a léčbu srdečního selhání. Cílem této studie bylo proto zjistit adherenci kardiologů k optimalizaci farmakoterapie podle doporučených postupů ještě před implantací přístrojů pacientům se srdečním selháním a sníženou ejekční frakcí. Pacienti a metody: Do studie byli zařazeni pacienti se srdečním selháním a sníženou ejekční frakcí, přijatí pro implantaci příslušného přístroje (implantabilní kardioverter-defibrilátor) nebo zahájení srdeční resynchronizační léčby; byly shromažďovány údaje pacientů včetně demografických charakteristik, léků a jejich dávek užívaných při vstupu do studie stejně jako typ implantovaného přístroje a indikace k implantaci. Výsledky: Z 31 pacientů zařazených do studie bylo 25,8 % žen. Průměrný věk byl 57,1 ± 11,6 roku. Beta-blokátory užívalo 83,9 % pacientů, inhibitory angiotenzin konvertujícího enzymu / blokátory receptoru AT1 pro angiotenzin II 38,7 % a antagonisty mineralokortikoidních receptorů 67,74 % pacientů. Léčba byla zahájena nebo dávky titrovány směrem vzhůru méně než dva měsíce před implantací příslušného přístroje v 73,68 % primárně indikovaných případů. Třem pacientům (9,67 %) byl přes splnění indikací pro srdeční resynchronizační terapii (blokáda levého Tawarova raménka nebo kompletní blokáda) implantován kardioverter-defibrilátor. U pacientů s primárními indikacemi se rozhodnutí o implantaci opíralo o doporučení guidelines v 9,67 % případů, kdy byla podávána medikamentózní léčba podle doporučených postupů s titrací dávek směrem vzhůru až do dosažení maximálních, na důkazech založených dávek ještě před implantací příslušného přístroje. Závěry: Naše studie prokázala špatnou adherenci k farmakoterapii podle doporučených postupů u pacientů se srdečním selháním a sníženou ejekční frakcí před implantací přístroje. Je třeba vyvinout maximální úsilí pro překonání tohoto nedostatku v praxi a dosáhnout u pacientů lepších výsledků nemluvě o nákladové účinnosti jako dosud přehlíženém ekonomickém faktoru zdravotní politiky. © 2021, ČKS.
Background: Over last few decades, treatment of heart failure witnessed a leap especially regarding device therapy which decreases heart failure burden and mortality, however; in heart failure with reduced ejection fraction introduction of device therapy should be considered after maximizing guideline directed medical therapy. There is limited data from emerging countries regarding adherence to guidelines in heart failure management. Accordingly, this study sought to investigate adherence of cardiologists to optimization of guideline directed medical therapy prior to device implantation in patients with heart failure and reduced ejection fraction. Patients and methods: This study enrolled patients with heart failure and reduced ejection fraction who were admitted for cardiac device implantation (implantable cardioverter defibrillator or cardiac resynchronization therapy), patients' data were collected; including demographic characteristics, baseline medications and doses were recorded as well as type of implanted device and its indication.
- MeSH
- defibrilátory statistika a číselné údaje MeSH
- dodržování směrnic MeSH
- kardiovaskulární látky klasifikace terapeutické užití MeSH
- lidé středního věku MeSH
- lidé MeSH
- průřezové studie MeSH
- senioři MeSH
- srdeční resynchronizační terapie * statistika a číselné údaje MeSH
- srdeční selhání * farmakoterapie terapie MeSH
- statistika jako téma MeSH
- Check Tag
- lidé středního věku MeSH
- lidé MeSH
- mužské pohlaví MeSH
- senioři MeSH
- ženské pohlaví MeSH
- Geografické názvy
- Irák MeSH
OBJECTIVES: The aim of this study was to evaluate the correlation between the change in heart strains and the success rate of Cardiac Resynchronization Therapy (CRT) optimization. We further explored the benefit of speckle tracking for CRT.METHODS: In this prospective cohort study, CRT-Ds were implanted to 60 patients. 3 months later, the response was evaluated. In the non-responders, optimization based on speckle tracking was performed. The AV interval was optimized with respect to the quality of left ventricle filling and the VV interval was optimized with respect to heart strains. After a further three months, the optimization success was evaluated.RESULTS: Thirty-nine patients responded well to the initial CRT. The response was independent of etiology; the subsequent optimization was however more successful in dilated cardiomyopathy (DCM) (8 out of 9) than in ischemic heart disease (IHD) patients (3 out of 10 responded). The ejection fraction increase and area strain were the best predictors of NYHA improvement.CONCLUSION: AV and VV optimization in patients who do not respond well to initial CRT seems to have better results in patients suffering from DCM. Speckle tracking (specifially A-strain) may be used to guide CRT optimization (Tab. 2, Fig. 3, Ref. 22).
- MeSH
- dopplerovská echokardiografie MeSH
- echokardiografie trojrozměrná metody MeSH
- kohortové studie MeSH
- lidé MeSH
- prospektivní studie MeSH
- senioři nad 80 let MeSH
- senioři MeSH
- srdeční resynchronizační terapie metody statistika a číselné údaje MeSH
- srdeční selhání * chirurgie klasifikace MeSH
- výsledek terapie MeSH
- Check Tag
- lidé MeSH
- mužské pohlaví MeSH
- senioři nad 80 let MeSH
- senioři MeSH
- ženské pohlaví MeSH
Úvod: Srdeční resynchronizační léčba (SRL) snižuje mortalitu a morbiditu u selektovaných pacientů s chronickým srdečním selháním. První prospektivní registr ukázal, že indikace SRL jsou extrapolovány i na skupiny pacientů, které v randomizovaných studiích nebyly dostatečnou měrou zastoupeny. Byly dokumentovány také značné rozdíly v implantačních technikách mezi jednotlivými regiony i státy. Cílem tohoto článku je podat přehled o druhém mezinárodním registru ESC CRT Survey II a srovnání dat z tohoto registru s daty získanými samostatně za Českou republiku (ČR). Metody a výsledky: Registr vznikl jako společná iniciativa Evropské asociace pro srdeční rytmus (EHRA) a Asociace pro srdeční selhání (HFA). Zahrnul celkem data od 11 088 pacientů ze 42 členských zemí Evropské kardiologické společnosti (ČZEKS). ČR (14 participujících center, z toho deset aktivních) přispěla do registru celkem 931 pacienty (průměrný věk 69,4 ± 9,9 roku, 23 % žen). Průměrné implantační doby a skiaskopické časy byly v ČR významně kratší. Byly zde také významně častěji implantovány biventrikulární defibrilátory ve srovnání s biventrikulárními kardiostimulátory (OR 1,74, 95% CI 1,47-2,05, p < 0,0001). SRL implantuje v ČR častěji elektrofyziolog (OR 6,18, 95% CI 4,56-8,37, p < 0,0001), pacienti mají na EKG méně často blokádu levého Tawarova raménka (OR 0,54, 95% CI 0,47-0,62), mají častěji fibrilaci síní (OR 1,32, 95% CI 1,15-1,51, p < 0,001) a méně je u nich využíváno telemedicínské sledování (OR 0,41, 95% CI 0,34-0,49, p < 0,0001). Závěr: Druhý registr SRL poskytl cenný zdroj informací o současné klinické praxi v indikaci a výsledcích SRL. Srovnání dat ČR s průměrem ČZEKS nás řadí mezi předních deset zemí co do počtu výkonů, jejich úspěšnosti a extrémně nízkého počtu perioperačních komplikací. Rozšíření dálkového sledování pacientů se SRL je však u nás ve srovnání s ČZEKS stále poměrně nízké. U velké části pacientů je stále indikována SRL z jiných důvodů, než odpovídá doporučení s nejlepší evidencí.
Introduction: Cardiac resynchronization therapy (CRT) has been proven to lower mortality and morbidity in selected patients with chronic congestive heart failure. The first prospective ESC (European Society of Cardiology) registry showed that indications for CRT were broadly extrapolated to groups of patients, who were not adequately represented in published randomized trials. Significant differences were also documented regarding implantation techniques between different regions and countries. The goal of this article is to explore the second international registry EHRA CRT II Survey and compare the data retrieved from this registry to common clinical practice in the Czech Republic. Methods and results: Two ESC associations, the European Heart Rhythm Association (EHRA) and the Heart Failure Association (HFA) designed a second prospective survey to describe current clinical practice regarding CRT. The registry included data on 11,088 patients from 42 ESC member states (ESCMS). In the Czech Republic, 14 centers agreed to participate and finally, 10 actively enrolling centers contributed data from 931 patients (mean age 69.4 ± 9.9 years, 23% women). Mean procedural and X-ray times were significantly lower in the Czech Republic compared to the overall data. Biventricular cardioverter-defibrillators compared to biventricular pacemakers were implanted more often in the Czech Republic (OR 1.74, 95% CI 1.47-2.05, p < 0.0001). CRT devices were most often implanted by electrophysiologists (OR 6.18, 95% CI 4.56-8.37, p < 0.0001) and patients presented less often with a typical left bundle branch block ECG pattern (OR 0.54, 95% CI 0.47-0.62, p < 0.001), and more often with atrial fibrillation (OR 1.32, 95% CI 1.15-1.51, p < 0.001). Telemedical monitoring was used less in the Czech Republic compared to the rest of the ESCMS (OR 0.41, 95% CI 0.34-0.49, p < 0.0001). Conclusion: The second CRT registry is a valuable source of information on current clinical practices, indications, and results regarding this invasive heart failure therapy. Comparisons of data derived from the Czech Republic with the other ESCMS data set showed that the Czech Republic is among the top 10 countries with respect to the number of procedures, implantation success, and low complication rates. However, use of telemonitoring systems is rather low compared to the European average. A significant number of patients were indicated for CRT based on indications not covered by the Class I of the current recommendations (i.e., those with the best evidence).
- MeSH
- ischemická choroba srdeční komplikace MeSH
- lidé středního věku MeSH
- lidé MeSH
- nemoci převodního systému srdečního komplikace terapie MeSH
- prostředky srdeční resynchronizační terapie MeSH
- registrace MeSH
- senioři MeSH
- směrnice pro lékařskou praxi jako téma MeSH
- srdeční resynchronizační terapie * statistika a číselné údaje MeSH
- srdeční selhání terapie MeSH
- statistika jako téma MeSH
- výběr pacientů MeSH
- výsledek terapie MeSH
- Check Tag
- lidé středního věku MeSH
- lidé MeSH
- senioři MeSH
- Publikační typ
- pozorovací studie MeSH
- Geografické názvy
- Česká republika MeSH
- Evropa MeSH
Cíl: Cílem této studie bylo porovnat nastavení mezikomorového zpoždění pomocí trojrozměrné echokardiografie (3DE) s využitím systolic dyssynchrony indexu (SDI) oproti nastavení dle šíře komplexu QRS u nemocných s nově implantovaným biventrikulárním kardiostimulátorem (srdeční resynchronizační léčbou, SRL). Sledovali jsme vliv na redukci objemů levé komory (LK) a počet echokardiografických respondérů v odstupu šesti měsíců od implantace. Metodika: Do této randomizované otevřené studie bylo zařazeno 63 nemocných s nedávno implantovanou SRL. Nemocní byli rozděleni do dvou skupin dle způsobu nastavení mezikomorového zpoždění: v první skupině dle šíře komplexu QRS (n = 31) s cílem dosáhnout nejužšího komplexu QRS, ve 2. skupině pomocí SDI (n = 32) s cílem dosáhnout jeho nejnižší hodnoty. Nemocní před implantací SRL a po šesti měsících od implantace podstoupili 3DE vyšetření ke zhodnocení objemů levé komory (LK), ejekční frakce LK (EFLK) a SDI. Hodnotili jsme též klinickou odpověď a měřili koncentraci N-terminálního fragmentu natriuretického propeptidu typu B (NT-proBNP). Výsledky: Po šesti měsících nebyl zaznamenán signifikantní rozdíl v redukci end-systolického objemu LK (-33 ± 55 ml vs. -48 ± 43 ml, p = 0,367), ve zlepšení EFLK (+7,3 ± 10,9 % vs. +10,2 ± 9,4 %, p = 0,210), v klinické odpovědi a v poklesu koncentrace NT-proBNP mezi oběma skupinami. Počet echokardiografických respondérů byl v obou skupinách podobný (14 vs. 18, p = 0,612). Závěr: Individuální optimalizace mezikomorového zpoždění pomoci SDI nepřinesla v odstupu šesti měsíců oproti nastavení dle šíře komplexu QRS signifikantní zlepšení echokardiografických a klinických parametrů.
Aim: The aim of this study was to compare the setting of interventricular (VV) delay by 3D echocardiography (3DE) using systolic dyssynchrony index (SDI) versus QRS width measurement in new cardiac resynchronization therapy (CRT) recipients. We observed the impact on the reduction of left ventricle volumes and increase in volumetric responders (defined as a ≥15% reduction in left ventricular end-systolic volume (LVESv) at the 6-month follow-up. Methods: We included 63 patients with recently implanted CRT in this open-label, randomized trial. Patients were randomized into two groups. VV delay was set by the QRS width in the group 1 (n = 31) to obtain the narrowest QRS complex and by SDI in the group 2 (n = 32) to achieve the lowest possible value. We evaluated LVESv, left ventricular ejection fraction (LVEF) by 3DE, before CRT implantation and at 6-month follow-up, in all patients. We also obtained clinical parameters and the level of NT-proBNP. Results: The second group showed only a trend towards greater reduction of LVESv (-33 ± 55 ml vs. -48 ± 43 ml; p = 0.367), increase in LVEF (+7.3 ± 10.9% vs. +10.2 ± 9.4%; p = 0.210) and greater number of volumetric responders (14 vs. 18; p = 0.612) compared with the group 1 at 6-month follow-up. There were also no significant differences in clinical outcomes and the level of NT-proBNP. Conclusion: Individual CRT optimization using SDI compared with QRS duration assessment did not reveal any significant differences in echocardiographic parameters and clinical outcomes at 6-month follow-up.
- MeSH
- echokardiografie trojrozměrná * metody statistika a číselné údaje MeSH
- elektrokardiografie metody statistika a číselné údaje MeSH
- individuální biologická variabilita MeSH
- lidé středního věku MeSH
- lidé MeSH
- prostředky srdeční resynchronizační terapie statistika a číselné údaje MeSH
- senioři MeSH
- srdeční komory diagnostické zobrazování MeSH
- srdeční resynchronizační terapie * metody statistika a číselné údaje MeSH
- srdeční selhání terapie MeSH
- výsledek terapie MeSH
- Check Tag
- lidé středního věku MeSH
- lidé MeSH
- mužské pohlaví MeSH
- senioři MeSH
- ženské pohlaví MeSH
- Publikační typ
- práce podpořená grantem MeSH
- srovnávací studie MeSH
BACKGROUND: A total of 30% to 40% of patients with congestive heart failure eligible for cardiac resynchronization therapy (CRT) either do not respond to conventional CRT or remain untreated due to an inability or impediment to coronary sinus (CS) lead implantation. The WiSE-CRT system (EBR Systems, Sunnyvale, California) was developed to address this at-risk patient population by performing biventricular pacing via a wireless left ventricular (LV) endocardial pacing electrode. OBJECTIVES: The SELECT-LV (Safety and Performance of Electrodes implanted in the Left Ventricle) study is a prospective multicenter non-randomized trial assessing the safety and performance of the WiSE-CRT system. METHODS: A total of 35 patients indicated for CRT who had "failed" conventional CRT underwent implantation of an LV endocardial pacing electrode and a subcutaneous pulse generator. System performance, clinical efficacy, and safety events were assessed out to 6 months post-implant. RESULTS: The procedure was successful in 97.1% (n = 34) of attempted implants. The most common indications for endocardial LV pacing were difficult CS anatomy (n =12), failure to respond to conventional CRT (n = 10), and a high CS pacing threshold or phrenic nerve capture (n = 5). The primary performance endpoint, biventricular pacing on the 12-lead electrocardiogram at 1 month, was achieved in 33 of 34 patients. A total of 28 patients (84.8%) had improvement in the clinical composite score at 6 months, and 21 (66%) demonstrated a positive echocardiographic CRT response (≥5% absolute increase in LV ejection fraction). There were no pericardial effusions, but serious procedure/device-related events occurred in 3 patients (8.6%) within 24 h, and 8 patients (22.9%) between 24 h and 1 month. CONCLUSIONS: The SELECT-LV study demonstrates the clinical feasibility for the WiSE-CRT system, and provided clinical benefits to a majority of patients within an otherwise "failed" CRT population. (Safety and Performance of Electrodes Implanted in the Left Ventricle [SELECT-LV]; NCT01905670).
- MeSH
- lidé středního věku MeSH
- lidé MeSH
- prospektivní studie MeSH
- prostředky srdeční resynchronizační terapie škodlivé účinky statistika a číselné údaje MeSH
- senioři MeSH
- srdeční resynchronizační terapie škodlivé účinky statistika a číselné údaje MeSH
- srdeční selhání terapie MeSH
- terapie neúspěšná MeSH
- Check Tag
- lidé středního věku MeSH
- lidé MeSH
- mužské pohlaví MeSH
- senioři MeSH
- ženské pohlaví MeSH
- Publikační typ
- časopisecké články MeSH
- klinické zkoušky MeSH
- multicentrická studie MeSH
Pacienti s blokádou pravého Tawarova raménka (RBBB) a se srdečním selháním nejsou ve velkých randomizovaných klinických studiích hodnotících účinnost srdeční resynchronizační léčby (SRL) dostatečně zastoupeni, protože jsou do těchto projektů zařazováni hlavně pacienti s blokádou levého Tawarova raménka. Ve shodě s výsledky nedávno publikované metaanalýzy naše studie se 14 pacienty s RBBB a srdečním selháním léčenými klasickou SRL (biventrikulární stimulací) prokázala, že žádný z nich neodpovídá na léčbu, jde tedy o „non-respondéry“. Alternativou v případě neúspěšné biventrikulární stimulace je v současnosti bifokální stimulace, speciální metoda simultánní stimulace pomocí elektrod implantovaných do pravé komory. Na základě výsledků studie BRIGHT byla na naší kardiologické klinice provedena u 25 pacientů se srdečním selháním a s neúspěšnou biventrikulární stimulací provedena implantace bifokálního stimulátoru do pravé komory. Během 12měsíčního sledování došlo ke zlepšení funkční třídy NYHA a zvýšení ejekční frakce levé komory (dvouleté přežití 77 %). Bifokální stimulace pravé komory by u pacientů s RBBB a pokročilým srdečním selháním mohla představovat přijatelnou alternativu klasické biventrikulární stimulace, protože zajišťuje racionálnější elektrickou „resynchronizaci“, i když hemodynamický a funkční přínos bifokální stimulace je teprve nutno prokázat.
Patients with right bundle branch block (RBBB) and heart failure (HF) are not well represented in large randomized clinical trials evaluating the efficacy of cardiac resynchronization therapy (CRT), which included mainly left bundle branch block morphology. According to a recent meta-analysis, in our series we have 14 patients with RBBB and HF treated with conventional CRT (biventricular pacing), all of them turned out to be “non-responders”. Bifocal pacing, a particular modality of simultaneous pacing with two leads implanted in the right ventricle, is a current option in case of unsuccessful biventricular pacing. In accordance with the results of the BRIGHT study, 25 patients with heart failure and unsuccessful biventricular pacing underwent right ventricular bifocal pacing implantation in our Cardiology Department, with significant improvements of NYHA functional class and left ventricular ejection fraction at 12-month follow-up (survival rate 77% after 2 years). Right ventricular bifocal pacing could be an alternative to conventional biventricular pacing in patients with RBBB and advanced HF, ensuring a more rational electric “resynchronization”, even if hemodynamic and functional benefit remains to be demonstrated.
- Klíčová slova
- bifokální stimulace pravé komory,
- MeSH
- blokáda Tawarova raménka * chirurgie komplikace mortalita terapie MeSH
- kardiostimulace umělá * statistika a číselné údaje MeSH
- lidé MeSH
- prospektivní studie MeSH
- senioři nad 80 let MeSH
- senioři MeSH
- srdeční resynchronizační terapie statistika a číselné údaje MeSH
- srdeční selhání * chirurgie komplikace mortalita terapie MeSH
- Check Tag
- lidé MeSH
- mužské pohlaví MeSH
- senioři nad 80 let MeSH
- senioři MeSH
- ženské pohlaví MeSH
Úvod: Kontraktilná rezerva myokardu je silným prognostickým faktorom u pacientov so srdcovým zlyhávaním. Prítomnosť signifikantného množstva myokardiálnej fibrózy môže viesť k nedostatočnej odpovedi na resynchronizačnú liečbu. Predpokladali sme, že predimplantačné vyšetrenie globálnej kontraktilnej rezervy dokáže predikovať odpoveď na resynchronizačnú liečbu. Metodika: 25 symptomatických pacientov (NYHA III) so závažnou systolickou dysfunkciou [ejekčná frakcia (EF) 28,9 ± 6,9 %] so známkami elektrickej dyssynchrónie (QRS ≥ 120 ms) absolvovali dobutamínovú záťažovú echokardiografiu pred resynchronizačnou liečbou. Zmena EF v pokoji a na vrchole farmakologickej záťaže dobutamínom (40 μg/kg/min) určila globálnu kontraktilnú rezervu. Po 3 mesiacoch od zavedenia resynchronizačnej liečby ako priaznivo odpovedajúcich („responderov“) sme označili tých, ktorých EF stúpla o viac ako 5 % a/alebo endsystolický objem sa zmenšil o viac ako 15 %. Výsledky: Počas dobutamínovej záťažovej echokardiografie responderi vykazovali väčší nárast EF v porovnaní s nonrespondermi (Δ 12,8 ± 7,4 % vs Δ 3,4 ± 7,1 %, p = 0,0042). Taktiež globálna kontraktilná rezerva myokardu signifikantne korelovala s nárastom EF po 3 mesiacoch od zavedenia resynchronizačnej liečby (r = 0,67, p = 0,007). 6% nárast EF počas dobutamínovej záťažovej echokardiografie predikoval responderov na resynchronizačnú liečbu so senzitivitou 83 % a špecificitou 75 %. Záver: Globálna kontraktilná rezerva môže zohrávať dôležitú úlohu v predikcii odpovede na resynchronizačnú liečbu.
Introduction: Contractile reserve of the myocardium is a strong prognostic factor in patients with heart failure. The presence of a significant amount of myocardial fibrosis might lead to insufficient response to resynchronization therapy We assumed that pre-implantation examination of global contractile reserve will allow prediction of the response to resynchronization treatment. Methods: 25 symptomatic patients (NYHA III) with severe systolic dysfunction [ejection fraction (EF) 28.9 ± 6.9%] with signs of electric asynchrony (QRS ≥ 120 ms) went through dobutamine echocardiography prior to resynchronization treatment. The global contractile reserve was determined from the change to EF at rest and at the peak of pharmacological burden (40 μg/kg/min). Patients with a rise in EF of more than 5% and/or endsystolic volume reduction of more than 15% after three months of resynchronization treatment were considered responders. Results: Compared to non-responders, responders had higher increase in EF during dobutamine stress echocardiography (Δ 12.8 ± 7.4 % vs. Δ 3.4 ± 7.1 %, p = 0.0042). Three months from the initiation of resynchronization therapy, the global myocardial contractile reserve also significantly correlated with EF increase (r = 0.67, p = 0.007). The 6% increase in EF during dobutamin stress echocardiography predicted responders to resynchronization therapy with 83% sensitivity and 75% specificity. Conclusion: The global contractile reserve may play an important role in prediction of a response to resynchronization therapy.
- MeSH
- dobutamin farmakologie terapeutické užití MeSH
- echokardiografie statistika a číselné údaje využití MeSH
- fibróza komplikace MeSH
- lidé MeSH
- myokard patologie MeSH
- prognóza MeSH
- srdeční resynchronizační terapie metody statistika a číselné údaje využití MeSH
- srdeční selhání chirurgie mortalita terapie MeSH
- statistika jako téma MeSH
- výsledek terapie MeSH
- Check Tag
- lidé MeSH
- MeSH
- elektrokardiografie MeSH
- hospitalizace statistika a číselné údaje MeSH
- lidé MeSH
- randomizované kontrolované studie jako téma MeSH
- srdeční resynchronizační terapie statistika a číselné údaje MeSH
- srdeční selhání patofyziologie terapie MeSH
- stupeň závažnosti nemoci MeSH
- výsledek terapie MeSH
- Check Tag
- lidé MeSH
- mužské pohlaví MeSH
- ženské pohlaví MeSH
- Publikační typ
- komentáře MeSH
- metaanalýza MeSH
- práce podpořená grantem MeSH