Úvod: Perkutánní endoskopická gastrostomie (PEG) je rutinně používaná minimálně invazivní metoda k zajištění dlouhodobé enterální výživy u vybraných pacientů, kteří nemohou přijímat potravu perorálně. Znalost klinických, technických a bezpečnostních parametrů PEG je důležitá pro klinickou praxi. Cílem studie bylo zhodnotit populaci pacientů se zavedenou PEG, vybrané parametry vlastního zavedení a životnosti PEG, četnost některých komplikací a mortalitu 6 měsíců od zavedení PEG. Použité metody: Retrospektivní analýza dat z lékařské databáze za 7,5 roku z jednoho endoskopického centra terciární lékařské péče. Výsledky: Hodnocen byl soubor 326 PEG provedených u 292 pacientů, medián věku 63 (IQR 55–70). Mortalita 6 měsíců od zavedení PEG byla 26 %. Hlavními indikacemi k zavedení PEG onkologická (53 %) a neurologická onemocnění (40 %). Podíl obou indikací se měnil v průběhu sledovaného období dle potřeb těchto dvou odborností. Pouze lokální anestezie byla aplikována u 56 % zavedení, 38 % výkonů bylo provedeno s analgosedací a 6 % za asistence anesteziologa. Medián doby zavedení PEG (od zavedení do vytažení endoskopu) u 68 konsekutivních pacientů činil 6 min (IQR 5–8). Medián intervalu mezi primozavedením a první výměnou PEG u 21 pacientů (u všech byly oba výkony provedeny v rámci sledovaného období) byl 22 měsíců (IQR 14–31, range 4–76). 61 pacientů za sledované období podstoupilo extrakci PEG, 66 % z nich mělo onkologickou indikaci. Periprocedurálních komplikací bylo 5,8 %, pouze jedna (0,3 %) byla závažná. Syndrom zanořeného disku byl řešen u 4 pacientů (1,2 %) a všichni měli neurologické onemocnění. Závěr: PEG je procedurálně poměrně bezpečná metoda, kterou lze u většiny pacientů technicky provést v krátkém čase v lokální anestezii nebo analgosedaci. Složení indikovaných pacientů závisí především na potřebách lokálních pracovišť neurologického a onkologického zaměření. Ve sledovaných podmínkách většina indikovaných pacientů profituje ze zavedení PEG déle než 6 měsíců.
Introduction: Percutaneous endoscopic gastrostomy (PEG) is a minimally invasive routine procedure used to provide long-term enteral nutrition in selected patients with impaired oral intake. The knowledge of clinical, technical and safety features of PEG is an important issue in clinical practice. The aim of this study was to evaluate the population of patients selected for PEG insertion, describe certain aspects of the insertion procedure, assess the service life of PEG, as well as account for the number of complications and patient mortality in the six-month period following the procedure. Methods: We used a retrospective analysis of data from medical database. The data were collected in a single endoscopic tertiary-referral center for a period of seven and a half years. Results: We evaluated 326 PEG insertions performed on 292 patients with a median age of 63 years (IQR 55–70). Mortality in the six-month period following PEG insertion was 26 %. Prevailing indications for PEG insertion were oncological (53 %) and neurological (40 %) diseases, with certain fluctuation of these numbers during the observed period according to changing demands of the two medical specialties. Local anesthesia alone was applied in 56 % of patients, 38 % underwent analgosedation and 6 % required general anesthesia. Median duration of the procedure (from insertion of endoscope to its final extraction) in 68 consecutive procedures was 6 minutes (IQR 5–8). Median interval between PEG introduction and its first replacement in 21 patients was 22 months (IQR 14–31, range 4–76). 61 patients underwent PEG extraction during the observed period, 66 % of whom had oncological disease. Periprocedural complications were seen in 5.8 % of patients, of these one patient (0.3 %) suffered a serious complication. The buried bumper syndrome was observed in four patients (1.2 %), all of whom had neurological disease. Conclusions: PEG is a relatively safe procedure and can be performed in a short time using local anesthesia or analgosedation in a majority of patients. The population of patients indicated for PEG insertion reflects primarily the current needs of neurological and oncological departments. Most patients within the observed group benefit from PEG insertion for more than six months.
- MeSH
- chirurgie trávicího traktu MeSH
- gastrointestinální endoskopie MeSH
- gastrostomie * metody mortalita využití MeSH
- lidé středního věku MeSH
- lidé MeSH
- retrospektivní studie MeSH
- senioři MeSH
- výsledky a postupy - zhodnocení (zdravotní péče) MeSH
- Check Tag
- lidé středního věku MeSH
- lidé MeSH
- senioři MeSH
- ženské pohlaví MeSH
- Publikační typ
- práce podpořená grantem MeSH
- MeSH
- enterální výživa MeSH
- gastrostomie * využití MeSH
- hypofosfatemie MeSH
- lidé středního věku MeSH
- lidé MeSH
- nádory jazyka MeSH
- nedostatek hořčíku MeSH
- nutriční terapie MeSH
- realimentační syndrom * diagnóza prevence a kontrola terapie MeSH
- směrnice pro lékařskou praxi jako téma MeSH
- Check Tag
- lidé středního věku MeSH
- lidé MeSH
- ženské pohlaví MeSH
- Publikační typ
- kazuistiky MeSH
- MeSH
- demence * klasifikace ošetřování terapie MeSH
- endoskopie trávicího systému kontraindikace využití MeSH
- enterální výživa kontraindikace metody využití MeSH
- gastrostomie * metody využití MeSH
- lidé MeSH
- nutriční podpora * využití MeSH
- podvýživa etiologie terapie MeSH
- senioři nad 80 let MeSH
- senioři MeSH
- stupeň závažnosti nemoci MeSH
- zdravotní sestry v klinické praxi MeSH
- Check Tag
- lidé MeSH
- senioři nad 80 let MeSH
- senioři MeSH
- Publikační typ
- přehledy MeSH
- MeSH
- aplikace kožní * MeSH
- demence MeSH
- endoskopie trávicího systému * MeSH
- gastrostomie * metody normy ošetřování přístrojové vybavení trendy využití MeSH
- kóma MeSH
- kvalita života MeSH
- lékařská onkologie MeSH
- lidé MeSH
- neurologické manifestace MeSH
- poruchy polykání MeSH
- poruchy příjmu potravy * MeSH
- vzdělávání pacientů jako téma MeSH
- Check Tag
- lidé MeSH
- MeSH
- antipsychotika terapeutické užití MeSH
- chorea diagnóza etiologie MeSH
- demence MeSH
- duševní poruchy MeSH
- dysartrie diagnóza etiologie MeSH
- dystonie diagnóza etiologie MeSH
- farmakoterapie * metody využití MeSH
- gastrostomie využití MeSH
- Huntingtonova nemoc * diagnóza epidemiologie etiologie MeSH
- klinický obraz nemoci * MeSH
- kognitivní poruchy MeSH
- lidé MeSH
- neurodegenerativní nemoci diagnóza etiologie MeSH
- parkinsonské poruchy diagnóza etiologie MeSH
- poruchy polykání diagnóza etiologie MeSH
- protein huntingtin genetika izolace a purifikace škodlivé účinky MeSH
- statistika jako téma MeSH
- věkové faktory MeSH
- Check Tag
- lidé MeSH
- Publikační typ
- práce podpořená grantem MeSH
Uvádíme kazuistiku nyní 63letého pacienta v pozdním stadiu Parkinsonovy nemoci, u něhož kompenzace pozdních motorických komplikací již nebyla dosažena perorální léčbou. Po zavedení PEGu a podávání gelu Duodopy intrajejunálně se pacientův stav výrazně zlepšil, podstatně regredovaly off stavy a zmírnily se hyperkineze.
We report a case of a 63-year-old patient in late stage Parkinson's disease in whom compensation of late motor complications could no longer be achieved with oral treatment. Following the insertion of a PEG tube and intrajejunal administration of the Duodopa gel, the patient's condition improved significantly, with substantial regression of the 'off' states and alleviation of hyperkinesia.
- MeSH
- chirurgie trávicího traktu metody využití MeSH
- dyskineze farmakoterapie MeSH
- farmakoterapie * metody využití MeSH
- fixní kombinace léků MeSH
- gastrostomie metody využití MeSH
- jejunum chirurgie MeSH
- karbidopa aplikace a dávkování škodlivé účinky terapeutické užití MeSH
- kvalita života MeSH
- levodopa aplikace a dávkování škodlivé účinky terapeutické užití MeSH
- lidé středního věku MeSH
- lidé MeSH
- Parkinsonova nemoc * farmakoterapie terapie MeSH
- pohybové poruchy diagnóza farmakoterapie MeSH
- poruchy motorických dovedností diagnóza farmakoterapie MeSH
- Check Tag
- lidé středního věku MeSH
- lidé MeSH
- mužské pohlaví MeSH
- Publikační typ
- kazuistiky MeSH
Perkutánní endoskopická gastrostomie (PEG) je miniinvazivní metoda, při které je zavedena gastrostomická sonda přímo do žaludku přes břišní stěnu pomocí gastroskopu. Vzhledem k postupnému rozšiřování této metody pro stále širší spektrum pacientů, včetně pacientů neurologických, a postupnému nárůstu terapeutických indikací k provedení PEG , je cílem práce podat ucelený přehled indikací PEG s důrazem na neurologická onemocnění. Současně se zmiňujeme o technice aplikace PEG, kontraindikacích a možných komplikacích.
Percutaneous endoscopic gastrostomy (PEG) is a mini-invasive method, during which a gastrostomic tube is inserted through the wall of the stomach directly into the stomach using a gastroscope. Considerring the increasing use of this method in an ever expanding spectrum of patients, including neurological patients, and the gradual broadening of therapeutic indications for PEG, the aim of this work is to offer a comprehensive overview of PEG indications with emphasis on neurological diseases. The PEG technique, contraindications and possible complications are also described.
- Klíčová slova
- nazojejunální sonda, PEG/jejunální sonda,
- MeSH
- enterální výživa metody přístrojové vybavení MeSH
- gastrointestinální endoskopie MeSH
- gastrostomie metody přístrojové vybavení využití MeSH
- levodopa terapeutické užití MeSH
- lidé MeSH
- miniinvazivní chirurgické výkony MeSH
- pacienti hospitalizovaní MeSH
- Parkinsonova nemoc chirurgie terapie MeSH
- způsoby aplikace léků MeSH
- Check Tag
- lidé MeSH
- Publikační typ
- přehledy MeSH
Závažná malnutrice patří k základním symptomům pokročilých maligních nádorů v oblasti hlavy a krku a její včasnou diagnostiku a léčbu je třeba chápat jako nedílnou součást diagnosticko-terapeutického algoritmu. Zlatým standardem pro zajištění vhodné výživy u těchto nemocných se stala perkutánní endoskopická gastrostomie (PEG). Tento minimálně invazivní přístup využíváme u většiny nemocných, u nichž byla dříve nutná gastrostomie klasická nebo dlouhotrvající zavedení výživné sondy. Za optimální považujeme zavedení PEGu již předléčebně, aby byl pacient adekvátně nutričně zajištěn již před zahájením vlastní onkologické terapie a samozřejmě v celém jejím průběhu. Peroperační implantace PEGu v rámci základního onkochirurgického výkonu po resekci stenotického úseku proximálního GIT nám také umožnila dále nabídnout tento výkon i dalším nemocným a redukovat tak provádění klasické gastrostomie na minimum. Tato technika také prakticky vyloučila potenciální rozsev implantačních metastáz vlivem mechanické traumatizace tumoru endoskopem. Stejný přínos má i zavádění PEGu s využitím rigidního ezofagoskopu.
Malnutrition is one of the severe symptoms of advanced head and neck cancer (HNSCC). The most helpful procedure to establish adequate way of nutrition is percutaneous endoscopic gastrostomy (PEG). This approach is useful in the most of HNSCC patiens and significantly reducts indications for open gastrostomy. We create and use also alternative techniques of PEG implantation (peroperative PEG as a part of oncosurgical procedure on the head and neck through the open wound after primary tumor resection). This technique help us to spread PEG implantation for patients with severe tumorous stenosis of hypopharynx and proximal oesophagus and also to exclude to posibility of implant metastatis due to mechanic traumatisation of cancer tissue. The same effect has PEG created with a help of rigid esophagoscope. Early diagnosis and effective treatment of malnutrition in HNSCC patients is required to improve therapeutical outcomes and prognosis. PEG is an important step in treatment of malnourished HNSCC patients.
- MeSH
- gastrointestinální endoskopie * MeSH
- gastrostomie * využití MeSH
- lidé MeSH
- nádory hlavy a krku * komplikace MeSH
- nutriční terapie MeSH
- peroperační péče MeSH
- podvýživa * prevence a kontrola MeSH
- směrnice pro lékařskou praxi jako téma MeSH
- výsledek terapie MeSH
- Check Tag
- lidé MeSH
- Publikační typ
- přehledy MeSH
Enterální výživa je nedílnou součástí terapie nemocných a podávání stravy nemocným je jednou ze základních kompetencí zdravotní sestry. Jak již sám název napovídá, jedná se o podávání stravy a potravinových přípravků per os. Ovšem nastávají situace, kdy nemocní nemohou nebo nesmějí potravu ústy přijímat. Pokud se jedná o krátkodobý stav, cestou volby je parenterální výživa, ovšem ta není vhodná pro dlouhodobé používání. Tam, kde je trávicí ústrojí schopno přijmout a zpracovat stravu, je možnost vyživovat nemocného nazoenterálními sondami (nazogastrickou nebo nazojejunální sondou). Avšak i tento způsob podávání enterální výživy může být používán maximálně 6 týdnů. Pro enterální výživu delší než 6 týdnů se zavádějí výživné stomie, které umožňují kvalitní alimentaci nemocných.
Enteral nutrition is integral part of care of patients and care of patient's nourishment is one of basic competence of nurse. Enteral income includes per oral eating and income of food preparations. But in medicine happens many situations when patients can't or aren't allowed to take the nutrition orally. For short time we use parenteral nutrition, but it isn't advisable for longer time. If the patients have intact alimentary tract, there is opportunity apply nutrition by nasogastric or nasoenteral probe. However this way can be used only for maximally 6 weeks. For enteral nutrition longer 6 weeks are implemented nutritive stomies.
- Klíčová slova
- PEG/PEJ,
- MeSH
- endoskopie MeSH
- enterální výživa metody MeSH
- gastrostomie kontraindikace metody využití MeSH
- jejunostomie kontraindikace metody MeSH
- lidé MeSH
- pooperační komplikace etiologie MeSH
- Check Tag
- lidé MeSH
Udržet přiměřený nutriční stav u pacienta umožňuje především enterální výživa. U pacientů vyžadujících dlouhodobou umělou enterální výživu nejlépe vyhovují endoskopicky anebo chirurgicky vytvořené PEG anebo PEJ. Zvládnutí jejich ošetřování vyžaduje od sestry přiměřené znalosti a zručnosti, aby kromě optimální výživy dokázala řešit i komplikace spojené s uvedenou technikou enterální výživy.
- Klíčová slova
- PEG, komplikace, ošetřování,
- MeSH
- enterální výživa metody škodlivé účinky MeSH
- gastrostomie kontraindikace ošetřování využití MeSH
- lidé MeSH
- způsoby aplikace léků MeSH
- Check Tag
- lidé MeSH